ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ
Συστηματική Χρήση Κορτικοειδών
στην Παιδιατρική Πράξη
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ:
Φ. ΤΖΩΡΤΖΑΤΟΥ - ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ
Φ. Τζωρτζάτου - Σταθοπούλου:
Το θέμα της σημερινής Τράπεζας "Συστηματική χορήγηση κορτικοειδών"
επιλέχτηκε από το γεγονός ότι, παρόλο που τα κορτικοειδή χρησιμοποιούνται στην
ιατρική πράξη σχεδόν πάνω από 50 έτη και μελετώνται συνεχώς οι δράσεις τους,
οι εφαρμογές και οι παρενέργειές τους, εν τούτοις, εξακολουθούν ν' απασχολούν
την επιστημονική κοινότητα με νέα στοιχεία.
Η σημαντική φυσική ορμόνη των επινιφριδίων, η υδροκορτιζόνη, που χωρίς αυτήν
δεν υπάρχει ζωή, όσο και τα συνθετικά παράγωγά της, τα λεγόμενα κορτικοειδή,
είναι πολύ μελετημένα. Εν τούτοις, κρίθηκε απαραίτητη η ανανέωση και ο εμπλουτισμός
των γνώσεών μας με νεώτερα δεδομένα.
Ο μηχανισμός δράσης των έχει αρχίσει να διευκρινίζεται τελευταίως. Αυτές οι
ορμόνες ασκούν τις βιολογικές και φαρμακολογικές δράσεις τους ρυθμίζοντας τη
γονιδιακή έκφραση. Η εξέλιξη της βιοτεχνολογίας συντέλεσε στη διαπίστωση ότι
ένα μεγάλο μέρος της λειτουργίας του γονιδιώματός μας επηρεάζεται από την υδροκορτιζόνη,
ότι τα κορτικοειδή μπορούν να ρυθμίζουν την έκφραση των γονιδίων, είτε θετικά
υπερεκφράζοντας, είτε αρνητικά υποεκφράζοντας ειδικά γονίδια στόχους, με αποτέλεσμα
μεταβολές στη λειτουργική κατάσταση των υποδοχέων του ορμονικού περιβάλλοντος
και των ενδοκυττάριων σηματοδοτικών οδών.
Όλα τα κύτταρα του οργανισμού εκφράζουν υποδοχείς για τα κορτικοειδή και όπως
φαίνεται, ασκούν τη δράση τους σχεδόν σ' όλα τα κύτταρα και τους ιστούς. Έτσι,
ερμηνεύεται γιατί τα κορτικοειδή έχουν μια θέση σε όλα σχεδόν, γνωστά και άγνωστα
νοσήματα στην κλινική πράξη.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ανακάλυψη των κορτικοειδών, μισό αιώνα πριν, ήταν
ένα μεγάλο γεγονός για την ιατρική, που αποδείχθηκε σωτήριο για τη ζωή.
Παρόλο που τα κορτικοειδή χαρακτηρίζονται ως ένα θαυμάσιο φάρμακο που όλα τα
θεραπεύει, εν τούτοις δεν μπορεί να θεραπεύσει σχεδόν ούτε ένα απλό νόσημα.
Εκείνο που κάνει, είναι να εμποδίζει την ικανότητα του σώματος να εκφράσει μια
φυσιολογική (κανονική) αντίδραση. Σε μερικές περιπτώσεις, αυτός ο τρόπος καταστολής
θα δώσει στον οργανισμό την ευκαιρία να θεραπευθεί από μόνος του με τη βοήθεια
άλλων φαρμάκων.
Θ' αναπτύξουμε, τώρα, μερικά από τα νοσήματα στα οποία κρίνεται απαραίτητη η
συστηματική χορήγηση κορτικοειδών, διότι είναι αδύνατο ν' αναφερθούμε σε όλα.
Θ' αρχίσουμε με τον Καθηγητή κ. Χρούσο, έναν από τους πιο διακεκριμένους επιστήμονες,
που με την έρευνά του για τα κορτικοειδή, έχει συμβάλλει σημαντικά στην παραγωγή
γνώσεων. Έχει δημοσιεύσει αμέτρητο αριθμό πρωτοποριακών εργασιών για τα κορτικοειδή
και οι εργασίες του αναφέρονται από δεκάδες χιλιάδες άλλους επιστήμονες στη
διεθνή βιβλιογραφία.
Θα μας αναπτύξει τους μηχανισμούς δράσης των κορτικοειδών.
