ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

 

Υποτροπιάζουσα μυκητιασική κολπίτιδα και οξειδωτικό στρες

 

Α. Σιώχου[1]
Ε. Τογκαρίδου[2]
Β. Παπαμελετίου[2]

[1]Μικροβιολόγος
Επιστημονικός Συνεργάτης ΑΤΕΙΘ, 2ΑΜΓ
Kατατέθηκε 29/11/2004
Eγκρίθηκε 15/12/2004


Περίληψη
Η υποτροπιάζουσα μυκητιασική κολπίτιδα είναι μια νόσος, για την οποία η θεραπευτική αγωγή πολλές φορές δεν έχει αποτέλεσμα. Ορισμένες γυναίκες δεν ανταποκρίνονται στη συνηθισμένη θεραπεία, και κατά συνέπεια στην προσπάθειά τους για την επίλυση του προβλήματος αλλάζουν ιατρούς. Στην παρούσα εργασία σε 24 γυναίκες με υποτροπιάζουσα μυκητιασική κολπίτιδα ελέγχθηκε το επίπεδο των αντιοξειδωτικών παραγόντων και η ενεργότητα της υπεροξειδάσης, έτσι ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχει σχέση μεταξύ του επιπέδου των αντιοξειδωτικών και της ενεργότητας της υπεροξειδάσης και των μυκητιασικών κολπίτιδων. Και στις 24 γυναίκες διαπιστώθηκαν αυξημένες τιμές της ενεργότητας της υπεροξειδάσης και σημαντική μείωση των αντιοξειδωτικών. Επομένως, σε περιπτώσεις υποτροπιάζουσας μυκητιασικής κολπίτιδας μελλοντικά ο προσδιορισμός της ενεργότητας της υπεροξειδάσης και των αντιοξειδωτικών θα προσφέρει σημαντική βοήθεια στην αντιμετώπισή τους.

Όροι ευρετηρίου: Υποτροπιάζουσα μυκητιασική κολπίτιδα, αντιοξειδωτικά.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το 90% των γυναικών θα παρουσιάσει το λιγότερο μία φορά στη ζωή τους κολπίτιδα, της οποίας το αίτιο είναι η Candinda albicans, ενώ το 80% περίπου αυτών των γυναικών παρουσιάζει υποτροπές.(1) Ως αιτίες για τις υποτροπιάζουσες αυτές λοιμώξεις ενοχοποιούνται πολλοί παράγοντες, όπως οι ορμονικές διαταραχές ή επιβαρύνσεις του οργανισμού (εγκυμοσύνη, αντισυλληπτικά), οι διαταραχές του μεταβολισμού (σακχαρώδης διαβήτης), η συχνή αλλαγή ερωτικού συντρόφου, τα συνθετικά εσώρουχα αλλά και η μονομερής πλούσια σε υδατάνθρακες διατροφή.
Θεραπευτικά χορηγούνται αντιμυκητιασικά κυρίως ως κολπικά υπόθετα ή σε περίπτωση υποτροπών η λήψη αυτών από το στόμα. Συμπληρωματικά δίνονται οδηγίες για την αποφυγή τροφών πλούσιων σε υδατάνθρακες, η χρήση βαμβακερών εσώρουχων και η λήψη προβιοτικών σκευασμάτων (Lactobacillus acidophilus).
Οι κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις που απορρέουν από τις υποτροπιάζουσες μυκητιασικές κολπίτιδες οδηγούν τις γυναίκες σε αλλαγές συμπεριφοράς. Έτσι παρατηρούνται προβλήματα στη σεξουαλική ζωή και φόβος, καθιστώντας την επιθυμία για αποτελεσματική θεραπεία εντονότατη.
Οι μύκητες βρίσκονται στη φυσιολογική χλωρίδα του εντέρου, όπου επικρατούν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξή τους όπως σχετικά υψηλή υγρασία, σκότος, πολυάριθμες κρύπτες και επάρκεια θρεπτικών συστατικών. Για την παθογένεση των μυκητιάσεων απαραίτητη προϋπόθεση είναι η παρουσία συγκεκριμένου περιβάλλοντος και η μείωση της άμυνας του οργανισμού. Οι μύκητες είναι ευκαιριακά παθογόνοι μικροοργανισμοί, και, εάν δεν υπάρχει πρόβλημα στην άμυνα του οργανισμού και λύση της συνέχειας των επιθηλίων, δεν θεωρείται πιθανό να προκαλέσουν λοίμωξη. Καταστάσεις όπως η χορήγηση αντιβιοτικών ή κορτιζονούχων σκευασμάτων, οι βαριές βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις, οι αλλαγές στον μεταβολισμό οδηγούν σε μυκητιασικές λοιμώξεις. Οι μύκητες παρουσιάζουν παρασιτικές ιδιότητες, με αποτέλεσμα να υπάρχει απώλεια θρεπτικών συστατικών. Επίσης, οι μύκητες παράγουν μυκοτοξίνες, οι οποίες επιφέρουν μια περαιτέρω μείωση της φυσιολογικής χλωρίδας. Παρόλα τα παραπάνω δεν υπάρχει σαφής γνώση και ως εκ τούτου ερμηνεία, γιατί ορισμένες γυναίκες έχουν την τάση για την εμφάνιση μυκητιασικών λοιμώξεων.
Στην παρούσα εργασία ετέθη το ερώτημα εάν και κατά πόσο αιτία μιας υποτροπιάζουσας μυκητίασης μπορεί να είναι μια στρεσογόνα οξειδωτική κατάσταση. Ως στρεσογόνα οξειδωτική κατάσταση ορίζεται η έλλειψη ισορροπίας μεταξύ αφενός της παρουσίας των ενεργών μορφών οξυγόνου, των ελευθέρων ριζών και της αλυσιδωτής αντίδρασης των ριζών και αφετέρου των αντιοξειδωτικών προστατευτικών μηχανισμών. Από την έλλειψη αυτής της ισορροπίας προκύπτουν οξειδωτικές μεταβολές και βλάβες στη δομή του DNA/RNA, οι οποίες οδηγούν σε αλλαγές των βιολογικών πληροφοριών, των γενετικών βασικών ρυθμιστικών μηχανισμών και των γενετικών επιδιορθωτικών μηχανισμών. Αυτές οι αλλαγές έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση ακόμη περισσότερο της αμυντικής ικανότητας του οργανισμού.(2)
Τα υπεροξείδια παίζουν σημαντικό ρόλο τόσο στην άμυνα του οργανισμού, όσο και στις οξειδωτικές αλλαγές των λιποπρωτεϊνών και των κυτταρικών μεμβρανών.(3)
Τα αντιοξειδωτικά δρουν ανταγωνιστικά προς τις ελεύθερες ρίζες και τα υπεροξείδια. Γνωστά αντιοξειδωτικά είναι οι βιταμίνες C και Ε, η β-καροτίνη, το ουρικό οξύ και η λευκωματίνη. Οι ελεύθερες ρίζες προκαλούν μια αλυσιδωτή αντίδραση με αποτέλεσμα την πρόκληση βλαβών. Η σημαντικότερη δράση των αντιοξειδωτικών είναι να διακόψουν αυτή την αλυσιδωτή αντίδραση. Στον υγιή οργανισμό υπάρχει μια σχετική ισορροπία μεταξύ των ελευθέρων ριζών και των αντιοξειδωτικών. Διάφορες ασθένειες διαταράσσουν την ισορροπία προς όφελος των ελευθέρων ριζών.(4)



ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ
Σε 24 γυναίκες με υποτροπιάζουσα μυκητιασική κολπίτιδα προσδιορίστηκε η ενεργότητα της υπεροξειδάσης και το ολικό επίπεδο των αντιοξειδωτικών (TAS: Total Antioxidativer Status). Οι περισσότερες από αυτές (18) ανέφεραν ιστορικό δίαιτας για την απώλεια σωματικού βάρους.
Η μυκητιασική κολπίτιδα διαπιστώθηκε εργαστηριακά με τη μικροσκόπηση νωπού και άμεσου κεχρωσμένου με χρώση Gram παρασκευάσματος.
Ο προσδιορισμός της ενεργότητας της υπεροξειδάσης έγινε με χρωματογραφική μέθοδο. Το δείγμα επωάστηκε με υπεροξειδάση και χρωμογόνο αντιδραστήριο. Η υπεροξειδάση αποσπά ελεύθερες ρίζες οξυγόνου από το υπεροξείδιο. Οι ελεύθερες ρίζες αντιδρούν με το χρωμογόνο αντιδραστήριο προκαλώντας αλλαγή χρώματος. Η ένταση του χρώματος είναι ευθέως ανάλογη με τη συγκέντρωση των υπεροξειδίων στο δείγμα.
Ο προσδιορισμός των αντιοξειδωτικών έγινε με τη χρωματική μέθοδο της αναστολής της στανταρισμένης αντίδρασης υπεροξειδίου - υπεροξειδάσης παρουσία χρωμογόνου αντιδραστηρίου. Η ιδιότητα των αντιοξειδωτικών να διακόπτουν την αλυσιδωτή αντίδραση προκαλεί μείωση της έντασης του χρωμογόνου αντιδραστηρίου, η οποία είναι τόσο μικρότερη όσο μεγαλύτερη είναι η αναστολή της αλυσιδωτής αντίδρασης και επομένως και η συγκέντρωση των αντιοξειδωτικών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Και στις 24 γυναίκες με υποτροπιάζουσα μυκητιασική κολπίτιδα διαπιστώθηκαν τα εξής:
α) Αυξημένες τιμές της ενεργότητας της υπεροξειδάσης πάνω από 100 (Φυσιολογικές τιμές: 0-100) (πίνακας 1).
β) Σημαντική μείωση του ολικού επιπέδου των αντιοξειδωτικών (TAS): 1,1- 1,25 ΙU (Φυσιολογικές τιμές: 1,4-1,5) (πίνακας 2).

ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Εκτός των γνωστών αιτιών που προκαλούν μυκητιασικές κολπίτιδες, φαίνεται ότι σημαντικό ρόλο στην παθογένεσή τους παίζουν οι στρεσογόνες καταστάσεις. Ως στρεσογόνες καταστάσεις μπορούν να χαρακτηριστούν όλοι εκείνοι οι παράγοντες οι οποίοι προκαλούν αύξηση της παραγωγής ελευθέρων ριζών. Οι μηχανισμοί τους οποίους διαθέτει ο οργανισμός δεν έχουν τη δυνατότητα να εξουδετερώσουν τη μεγάλη αυτή παραγωγή ελευθέρων ριζών και έτσι σε στρεσογόνες καταστάσεις το άτομο επιβαρύνεται με μια μεγάλη ποσότητα ελευθέρων ριζών. Εδώ προστίθεται και το γεγονός μιας ακόμη επιβάρυνσης του οργανισμού, γιατί τα άτομα, όταν βρίσκονται σε καταστάσεις στρες, καταφεύγουν ευκολότερα στο κάπνισμα, το αλκοόλ και την κακή διατροφή. Επομένως, για να έχει μακροχρόνια αποτελέσματα η θεραπεία μιας υποτροπιάζουσας μυκητιασικής κολπίτιδας θα πρέπει εκτός της χορήγησης των φαρμάκων να εξεταστεί και η γενικότερη κατάσταση της ασθενούς.(3)
Οι κακές διατροφικές συνήθειες και οι συχνές δίαιτες που επιβαρύνουν τον μεταβολισμό, φαίνεται πως παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Γυναίκες με υποτροπιάζουσες μυκητιασικές κολπίτιδες αναφέρουν σχεδόν πάντα ιστορικό δίαιτας για μείωση του σωματικού βάρους.(3,5) Και στην παρούσα εργασία οι 18 από τις 24 γυναίκες ανέφεραν ιστορικό δίαιτας για την απώλεια σωματικού βάρους. Μια δίαιτα για μείωση του σωματικού βάρους σημαίνει ότι δεν παρέχονται στον οργανισμό τα απαραίτητα συστατικά, με αποτέλεσμα να μειώνεται ακόμη περισσότερο η αντιοξειδωτική ικανότητα του οργανισμού. Επίσης, θα πρέπει να αναφερθεί και ο παράγοντας "ατομική ευαισθησία", ο οποίος φαίνεται ότι σε ορισμένες γυναίκες ευνοεί τις υποτροπές των μυκητιασικών κολπίτιδων.
Συμπερασματικά μπορεί να λεχθεί ότι στις περιπτώσεις γυναικών με υποτροπιάζουσες μυκητιασικές κολπίτιδες θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και να δίνεται προσοχή τόσο στην επίδραση των μεταβολικών διαδικασιών όσο και στην επίδραση των διαφόρων στρεσογόνων καταστάσεων στον οργανισμό. Ο προσδιορισμός του οξειδωτικού προφίλ της ασθενούς σε συνδυασμό με την κλινική εξέταση θα συμβάλλει στη θεραπευτική παρέμβαση των υποτροπών των μυκητιασικών κολπίτιδων. Επίσης, παραμένει ανοιχτό και χρήζει έρευνας το ερώτημα κατά πόσο η λήψη συγκεκριμένων αντιοξειδωτικών σκευασμάτων, όπως σεληνίου, γλουταθειόνης, βιταμίνης C ή ψευδαργύρου, θα συνδράμει στην πιο αποτελεσματική θεραπεία της υποτροπιάζουσας μυκητιασικής κολπίτιδας.(6-12)

Summary
Siohou A, Togaridou E, Papameletiou B.
Relapsed fungous colpitis and oxidant stress.
Hellen Obstet Gynecol 17(1): 72-74, 2005


The relapsed fungous colpitis is a disease whose treatment is usually insufficient so that women cannot recover completely. As a result they change many gynecologists in order to find the most efficient therapy.
In this project we are concerned with the findings of antioxidant level and peroxidase activation of 24 women with relapsed fungous colpitis so that to find out if peroxidase activation is associated with relapsed fungous colpitis. On the basis of the findings at women exams, we concluded that all of them showed high peroxidase activation level and significant antioxidant reduction.
Consequently in cases of relapsed fungous colpitis will be very useful, in the future, the assignment of peroxidase activation and antioxidant, so that to be initiated the appropriate therapy.

Keywords: Relapsed fungous colpitis, antioxidant.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Korting HC. Fungal infections of the vulva and vagina. In: Elsner P, Martius J (eds.) Vulvovaginitis. Marcel Dekker Inc., New York-Basel-Hong Kong, 1993; 129-158.
2. Huber J. Freie Radikale. In: Huber J (Hrsg). Endokrine Gynakologie. Verlag W. Maudrich, Wien-Munchen-Bern, 1998; 118-124.
3. Lindschinger M. Freie Radikale und Antioxi-dantien. In: Widhalm K, Diallo-Ginstl E (Hrsg). Ernahrungsmedizin. OAK-Verlag, Wien, 2000; 198-206.
4. Rice-Evans Ch, Miller NJ. Total antioxidant status in plasma and body fluids. Methods Enzymol 1994; 234: 279-293.
5. Chandra RK. Trace element regulation of immunity and infection. Am J Coll Nutr 1985; 4:5-16.
6. Boyne K, et al. The response of selenium-deficient mice to Candida albicans infections. J Nutr 1986; 116:816-822.
7. Ohlenschlager G. Die grundlegende Bedeutung des Glutathionsystems. In: Ohlenschlager G (Hrsg). Freie Radikale, oxidativer Stress und Antioxidantien. Ralf Reglin Verlag, Koln, 1995; 77-82.
8. Anderson R. The immunstimulatory, anti-inflam-matory and antiallergic properties of ascorbate. Adv Nutr Res 1985; 6:19-45.
9. Chandra RK. Nutrition and immunity - Basic consi-derations. Part 1. Cont Nutr 1986; 11(11).
10. Patrone F, Dallegri F. Vitamin C and the phagocytic system. Acta Vitaminol Enzymol 1979; 1:5-10.
11. Edman J, et al. Zinc status in women with vulvo-vaginal candidiasis. Am J Obstet Gynecol 1986; 155:1082-1085.
12. Salvin SB, Rabin BS. Resistance and susceptability to infection in inbred murine strains. IV. Effects of dietary zinc. Cell Immunol 1984; 87:546-552.

 

 

HOMEPAGE


<<< Προηγούμενη σελίδα