Αντιμετωπίσιμη πλέον η νόσος Alzheimer
<<< Προηγούμενη σελίδα

Στο περιθώριο της ζωής περνούν τα τελευταία χρόνια της ζωής τους οι 6 στους 100 ηλικιωμένους (άνω των 70 ετών) συμπατριώτες μας, που προσβάλλονται κάθε χρόνο από τη νόσο Alzheimer. Επιβεβαιώνοντας αντίστροφα το αρχαίο ρητό "ουδέν κακό αμιγές καλού", οι άτυχοι αυτοί γέροντες δε μπορούν να χαρούν το ολοένα αυξανόμενο προσδόκιμο επιβίωσης, καθώς η γεροντική άνοια "σκοτεινιάζει" το μυαλό τους και υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής τους.
H αύξηση του μέσου όρου ζωής στις δυτικές χώρες συνοδεύτηκε από αύξηση της συχνότητας των νοσημάτων της μεγάλης ηλικίας. Από αυτές, η άνοια -με κύριο εκπρόσωπο τη νόσο Alzheimer- προσβάλλει μεγάλο τμήμα του ηλικιωμένου πληθυσμού και αποτελεί ιατρικό αλλά και κοινωνικο-οικονομικό πρόβλημα. Ο επιπολασμός της νόσου στην Ελλάδα είναι 6% στον πληθυσμό άνω των 70 ετών και υπάρχουν περίπου 20.000.000 ασθενείς σε όλο τον κόσμο.
Αυτό τόνισαν σε συνέντευξη τύπου η αναπλ. καθηγήτρια Νευρολογίας Π.Α. και πρόεδρος της Πανελλήνιας Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών κ. Μάγδα Τσολάκη, και η Νευρολόγος - Ψυχίατρος, διευθύντρια του Ιατρείου Μνήμης και Άνοιας της Νευρολογικής Κλινικής του ΝΙΜΤΣ και πρόεδρος της Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών κ. Παρασκευή Σακκά, που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της νόσου Alzheimer.
Οι ομιλήτριες υπογράμμισαν ότι η άνοια είναι σύνδρομο που κλινικά εκδηλώνεται με έκπτωση των νοητικών λειτουργιών, απαραιτήτως της μνήμης και κατά περίπτωση του λόγου, της γνωσίας και της πραξίας. Σταδιακά εμφανίζονται λειτουργικές διαταραχές με απώλεια της καθημερινής λειτουργικής αυτονομίας (οικονομικές συναλλαγές, μετακίνηση, ένδυση, προσωπική υγιεινή) και διαταραχές συμπεριφοράς (ανησυχία, επιθετικότητα, άσκοπη κινητικότητα, ψευδαισθήσεις, παραλήρημα). Έτσι, υποβαθμίζεται η ποιότητα ζωής των ασθενών, αλλά και των ατόμων που τους φροντίζουν. Επιπλέον, άνοια μπορούν να προκαλέσουν και άλλα εκφυλιστικά νοσήματα του εγκεφάλου, ανέφεραν οι ομιλήτριες, όπως η αγγειοεγκεφαλική νόσος, και, σπανιότερα, διάφορες μεταβολικές διαταραχές.
Η νόσος πήρε το όνομά της από τον γερμανό νευροπαθολόγο Alois Alzheimer, που την περιέγραψε για πρώτη φορά το 1907 στην ασθενή Augusta D. Πρόκειται για ένα νευροεκφυλιστικό νόσημα που προκαλεί διάχυτη καταστροφή όλου του εγκεφάλου, προκαλώντας προϊούσα εγκεφαλική δυσλειτουργία και τελικά τον θάνατο. Πρώτη κλινική εκδήλωση είναι η ελάττωση της μνήμης.
Βέβαιη διάγνωση της νόσου Alzheimer γίνεται μόνο με ιστοπαθολογική εξέταση με βιοψία εγκεφάλου ή μετά θάνατον. Με τα κλινικά κριτήρια και τις εργαστηριακές εξετάσεις που έχουμε, όμως, σήμερα στη διάθεσή μας, η ακρίβεια της διάγνωσης φθάνει μέχρι και 90% στα ειδικά κέντρα.
Η παθογένεια της νόσου είναι πολυπαραγοντική και περιλαμβάνει γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου είναι το θετικό οικογενειακό ιστορικό, η μεγάλη ηλικία, η αγγειακή νόσος του εγκεφάλου, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις κ.ά. Φάρμακα μπορούν, επίσης, να προκαλέσουν γνωστική δυσλειτουργία σε άτομα μεγάλης ηλικίας.
Μπορούμε να προφυλαχθούμε από την νόσο ελέγχοντας τους παράγοντες κινδύνου. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι τα αντιφλεγμονώδη, τα οιστρογόνα και η βιταμίνη Ε ίσως έχουν προστατευτική δράση.
Σύμφωνα με τις κ.κ. Τσολάκη και Σακκά, μέχρι πρόσφατα η νόσος Alzheimer θεωρούνταν ανίατη κατάσταση, αναπόφευκτα συνδυασμένη με το γήρας. Σήμερα, αναγνωρίζεται και ερμηνεύεται επιστημονικά ότι η άνοια είναι μια αντιμετωπίσιμη νόσος. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει ριζική θεραπεία, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν φάρμακα που ανακόπτουν την εξέλιξη της νόσου και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών και των περιθαλπόντων. Τα φάρμακα αυτά είναι οι κεντρικοί αναστολείς της ακετυλοχολινεστεράσης (Aricept, Exelon, Remynil). Στη προχωρημένη ΝΑ έχει ένδειξη και το Ebixa, που είναι ανταγωνιστής των ΝΜDA υποδοχέων.
Η μη φαρμακευτική θεραπεία της νόσου περιλαμβάνει ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις, που απευθύνονται τόσο στους πάσχοντες όσο και στους συγγενείς τους. Τελευταία έχουν αναπτυχθεί πολλές ειδικές στρατηγικές νοητικής ενδυνάμωσης, ψυχολογικής υποστήριξης και τροποποίησης της συμπεριφοράς των ανοϊκών ασθενών. Οι εταιρείες Alzheimer έχουν ως σκοπό την ενημέρωση, υποστήριξη και βοήθεια των οικογενειών των ανοϊκών ασθενών.
Καταλήγοντας, οι δύο ομιλήτριες τόνισαν ότι τα ανεπτυγμένα κράτη δαπανούν τεράστια ποσά στην έρευνα για την παθογένεια και τη θεραπεία της νόσου Alzheimer. Πολλά νέα φάρμακα (αναστολείς της γ-σεκρετάσης, εμβόλια κατά του β-αμυλοειδούς, αντι-t παράγοντες, νευροτρόφοι παράγοντες, αντιαποπτωτικά φάρμακα) βρίσκονται υπό μελέτη και υπόσχονται πολλά για την πλήρη και ριζική θεραπεία της νόσου Alzheimer.

ΗΟΜΕPAGE