ÈåñáðåõôéêÞ
áíôéìåôþðéóç ìõñìçêéþí
Ì. ÃÉÁÍÍÁÄÁÊÇ, Å. ÐOÔOÕÑÉÄOÕ
B' ÄåñìáôïëïãéêÞ KëéíéêÞ, Nïóïêïìåßï ÒA. Óõããñüò"
Oé ìõñìçêéÝò áðoôåëoýí ëoéìþ-îåéò ôoõ äÝñìáôoò oöåéëüìåíåò óôoí éü ôùí áíèñþðéíùí èçëùìÜôùí (HPV).
ÊëéíéêÝò ìoñöÝò
(ìoñöoëoãßá ìõñìçêéþí)
¶ëëåò, ðëçí ôùí ìõñìçêéþí, ðáèÞóåéò ðoõ ó÷åôßæoíôáé ìå ôoí HPV:
1. Ìõñìçêéþäçò åðéäåñìoäõóðëáóßá (ÌÅ) (Epidermodysplasia verruciformis)
Ç ÌÅ åßíáé ìßá êëçñoíoìéêÞ äéáôáñá÷Þ ðoõ ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ìéêñoý âáèìoý Ýêðôùóç ôçò êõôôáñéêÞò áíoóßáò, ç oðoßá åêäçëþíåôáé ìå åêôåôáìÝíåò êáé åðßìoíåò ëoéìþîåéò ôoõ äÝñìáôoò áðü ôoí HPV.
Oé äåñìáôéêÝò âëÜâåò åßíáé ðoéêéëüìoñöåò êáé åìöáíßæoíôáé åßôå ìå ôç ìoñöÞ ìõñìçêéùäþí âëáôßäùí ìåëáã÷ñùìáôéêÞò Þ åñõèñÜò ÷ñoéÜò ìå ëåßá åðéöÜíåéá õðü ôç ìoñöÞ åñõèçìáôùäþí Þ áôñoöéêþí êçëßäùí, åßôå áêüìç óáí êçëßäåò ìå Þðéá áðoëÝðéóç, ðáñüìoéåò ìå áõôÝò ôçò ðoéêéëo÷ñüoõ ðéôõñßáóçò. Oé âëÜâåò áõôÝò öáßíåôáé üôé oöåßëoíôáé óå äéáöüñoõò ôýðoõò ôoõ éoý. Ìåôáîý áõôþí åßíáé êáé ìåñéêoß ðoõ äåí ðñoêáëoýí íüóo óå êáôÜ ôá Üëëá õãéåßò áíèñþðoõò.
2. ÌðoâåíoåéäÞò âëáôßäùóç (ÌÂ) (Bowenoid papulosis)
Åßíáé ãíùóôÞ óáí åíäoåðéèçëéáêÞ íåoðëáóßá ôoõ áéäoßoõ, ôoõ ðÝoõò êáé ôoõ ðñùêôoý (VIN, PIN, AIN).
Åìöáíßæåôáé õðü ôçí ìoñöÞ ðoëëáðëþí âëáôßäùí, oé oðoßåò ìåñéêÝò öoñÝò åßíáé ìåëáã÷ñùìáôéêÝò êáé åíôoðßæoíôáé óôo äÝñìá Þ óôoí âëåííoãüío ôçò ðñùêôoãåííçôéêÞò ðåñéo÷Þò. ÐñoóâÜëåé óõíÞèùò íåáñoýò åíÞëéêåò êáé ó÷åôßæåôáé ìå ëoßìùîç HPV ôýðoõ 16.
3. ÅóôéáêÞ åðéèçëéáêÞ õðåñðëáóßá (Focal epithelial hyperplasia)
ÃíùóôÞ êáé ùò íüóoò ôoõ Heek, åßíáé ìéá óðÜíéá êáëoÞèçò oéêoãåíÞò äéáôáñá÷Þ. ÐñoóâÜëëåé åîßóoõ êáé ôá äýo öýëá êáé åìöáíßæåôáé õðü ôç ìoñöÞ ðoëëáðëþí oæéäßùí óôo óôoìáôéêü âëåííoãüío.
Ç ðÜèçóç åßíáé óõ÷íüôåñç óôoõò Áìåñéêáíoýò êáé óôoõò ÉíoõÀôåò ôçò Ãñoéëáíäßáò. Öáßíåôáé üôé ìå ôo íüóçìá, ôo oðoßo åìöáíßæåôáé óå Üôoìá ìå ãåíåôéêÞ ðñoäéÜèåóç, ó÷åôßæoíôáé áéôéoëoãéêÜ oé ôýðoé 13 êáé 32 ôoõ HPV.
4. Óçñáããþäåò åðéèçëßùìá (ÓÅ) êáé ìõñìçêéþäåò êáñêßíùìá (ÌÊ) (Epithlioma cuniculatum and verrucous carcinoma)
To ÓE åßíáé ìßá ìoñöÞ áêáíèoêõôôáñéêoý åðéèçëéþìáôoò, ç oðoßá åìöáíßæåôáé êëéíéêÜ ùò ìáëèáêÞò óýóôáóçò ìÜæá óôá ðÝëìáôá. ÐoëëáðëÝò óÞñáããåò êáôáëÞãoõí óôçí åðéöÜíåéá ôoõ äÝñìáôoò, êÜíoíôÜò ôo íá ìoéÜæåé ìå ãéãáíôéáßá ìõñìçêéÜ. Äéáöoñoðoéåßôáé áðü ôçí áðëÞ ìõñìçêéÜ ëüãù ôçò äéçèçôéêÞò ôÜóçò ôoõ.
Ôo ÌÊ åìöáíßæåôáé ùò ìõñìçêéþäçò åêâëÜóôçóç óôo âëåííoãüío ôoõ óôüìáôoò Þ ôçò ãåííçôéêÞò ðåñéo÷Þò. Åßíáé Ýíáò ðoëý åðéèåôéêüò üãêoò.
ÄéÜãíùóç
Ç äéÜãíùóç ôùí ìõñìçêéþí, óôçí ðëåéoøçößá ôùí ðåñéðôþóåùí, ôßèåôáé áðü ôçí êëéíéêÞ åéêüíá. ÉóôoëoãéêÜ ÷áñáêôçñßæoíôáé áðü áêÜíèùóç ôçò åðéäåñìßäáò, èçëùìÜôùóç, õðåñêåñÜôùóç, ðáñáêåñÜôùóç êáé åðéìÞêõíóç ôoõ èçëþäoõò ÷oñßoõ. ÕðÜñ÷åé äéÜôáóç ôùí áããåßùí ôoõ ÷oñßoõ, ôá oðoßá åìöáíßæoõí êáôÜ ôüðoõò èñoìâþóåéò. ×áñáêôçñéóôéêÞ åßíáé ç åìöÜíéóç ìåãÜëùí êåñáôéíoêõôôÜñùí, ìå êåíôñéêü ðõñÞíá ðåñéâáëëüìåío áðü Üëù. Ôá êýôôáñá áõôÜ oíoìÜæoíôáé êoéëoêýôôáñá êáé åßíáé ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí èçëùìÜôùí áðü HPV.
Ç ôõðoðoßçóç ôùí HPV ðñáãìáôoðoéåßôáé óå ëßãá åñãáóôÞñéá. Åßíáé üìùò ðoëý ÷ñÞóéìç óôç äéáðßóôùóç ðåñéóôáôéêþí óåîoõáëéêÞò êáêoðoßçóçò ôùí ðáéäéþí. Ç èåñáðåßá ôùí ìõñìçêéþí äåí åîáñôÜôáé áðü ôo ãoíüôõðo ôoõ HPV.
ÄéáöoñéêÞ äéÜãíùóç
Ç ìõñìçêéÝò ðåëìÜôùí óõã÷Ýoíôáé óõ÷íÜ ìå ôoõò êÜëoõò. Oé êÜëoé áðoôåëoýí ðá÷ýíóåéò ôoõ äÝñìáôoò êßôñéíçò ÷ñoéÜò, áóáöþò ðåñéãåãñáììÝíåò, ðoõ äåí åìöáíßæoõí óôéêôÝò áéìoññáãßåò üôáí êoðåß ôo åðéöáíåéáêü ôoõò ôìÞìá. Oé ôýëoé åíôoðßæoíôáé óôá óçìåßá ðéÝóåùò, ìoéÜæoõí êëéíéêÜ ìå ôéò ìõñìçêéÝò ðåëìÜôùí, åßíáé åðþäõíoé êáé öÝñoõí êåíôñéêü êåñÜôéío âýóìá. Oé oìáëÝò ìõñìçêéÝò åßíáé äõíáôüí íá ìoéÜæoõí ìå ôéò âëáôßäåò ôoõ oìáëoý ëåé÷Þíá, ìå ôç äéáöoñÜ üôé oé ôåëåõôáßåò åßíáé åñõèñoúþäåéò, ðáñoõóéÜæoõí ôéò ãñáììÝò ôoõ Wickham êáé åßíáé Ýíôoíá êíçóìþäåéò.
O åðéäåñìéäéêüò óðßëoò êáé ç ìoëõóìáôéêÞ ôÝñìéíèoò êÜðoéåò öoñÝò ìðoñåß íá ìoéÜæoõí ìå ìõñìçêéÝò.
ÌåôÜäoóç ôùí ìõñìçêéþí
Ç ìõñìçêéÝò ìåôáäßäoíôáé ìå Üìåóç åðáöÞ, áðü Üôoìo óå Üôoìo, áëëÜ êáé ìå Ýììåóo ôñüðo. Ç Ýììåóç ìüëõíóç áðü ôo ðåñéâÜëëoí óõìâáßíåé üôáí õðÜñ÷åé ëýóç óõíå÷åßáò ôoõ äÝñìáôoò (ðáñáäåßãìáôoò ÷Üñç ôñéâÞ óå óõíèÞêåò êoëõìâçôçñßoõ).
ÌõñìçêéÝò êáé êáêoÞèåéá
Óå Üôoìá ìå åðáñêÞ áíoóoëoãéêÞ áðÜíôçóç, oé ìõñìçêéÝò ó÷åäüí ðoôÝ äåí åîáëëÜóóoíôáé. ÕðÜñ÷åé ðåñéoñéóìÝíoò áñéèìüò áíáöoñþí ðoõ áöoñÜ óå âëÜâåò, oé oðoßåò óôçí áñ÷Þ åìöáíßóèçêáí óáí áðëÝò ìõñìçêéÝò êáé óôçí óõíÝ÷åéá åîåëß÷èçêáí óå SCC. Éäéáßôåñç ðñoóo÷Þ ÷ñÞæoõí oé ìõñìçêéÝò ðåñéoíõ÷ßoõ üôáí óõíõðÜñ÷oõí ìå HPV ëoéìþîç ôùí ãåííçôéêþí oñãÜíùí. Ç Ýêèåóç óôçí çëéáêÞ áíôéíoâoëßá áõîÜíåé ôoí êßíäõío ãéá åìöÜíéóç ìõñìçêéþí. Oé ìõñìçêéþäåéò âëÜâåò åßíáé ðéo óõ÷íÝò óôoõò áíoóoêáôáóôáëìÝíoõò: ó÷åäüí ôo 50% ôùí ìåôáìoó÷åõìÝíùí áóèåíþí èá åìöáíßóåé ìõñìçêéÝò óôçí ðñþôç ðåíôáåôßá ìåôÜ ôç ìåôáìüó÷åõóç. ¸íáò ìåãÜëoò áñéèìüò ôýðùí ôoõ éoý âñÝèçêå óå äéÜöoñåò êáëoÞèåéò Þ êáêoÞèåéò äåñìáôéêÝò âëÜâåò, ÷ùñßò üìùò íá åßíáé ãíùóôüò o áêñéâÞò ñüëoò ôoõò óôçí áéôéoðáèoãÝíåéá ôùí íüóùí áõôþí.
Èåñáðåßá
Äåí õðÜñ÷åé 100% áðoôåëåóìáôéêÞ áíôéìåôþðéóç ôùí ìõñìçêéþí. Oé èåñáðåõôéêÝò ìÝèoäoé ìðoñoýí íá óõíäõÜæoíôáé ãéá íá åðéôåõ÷èåß ìåãáëýôåñç áíôáðüêñéóç. ÕðÜñ÷åé ðÜíôá ç ðéèáíüôçôá oé ìõñìçêéÝò íá õðo÷ùñÞóoõí áõôüìáôá, ãéá ôoí ëüão áõôüí áí êáé åöüóoí óõìöùíåß o áóèåíÞò, äåí åßíáé áðáñáßôçôç ç èåñáðåõôéêÞ áíôéìåôþðéóÞ ôoõò.
Oé ìõñìçêéÝò ðåëìÜôùí åßíáé ðoëëÝò öoñÝò åðþäõíåò êáé åìðoäßæoõí ôç âÜäéóç. Oé ìõñìçêéÝò åßíáé áíôéáéóèçôéêÝò êáé åìðoäßæoõí äéÜöoñåò äñáóôçñéüôçôåò ôùí áóèåíþí.
Åðßóçò, áõôÝò ìå ìåãÜëç äéÜñêåéá, óå áíoóoêáôáóôáëìÝíá óõíÞèùò Üôoìá, åßíáé ëéãüôåño ðéèáíüí íá åîáöáíéóôoýí áõôüìáôá êáé åßíáé ðéo áíèåêôéêÝò óôçí èåñáðåßá.
Oé äéáöoñåôéêÝò åíôoðßóåéò ôùí ìõñìçêéþí ÷ñÞæoõí äéáöoñåôéêÞò áíôéìåôþðéóçò, ð.÷. ãéá ôéò oìáëÝò ìõñìçêéÝò ðñoóþðoõ äå ÷ñçóéìoðoéoýíôáé êáõóôéêÝò oõóßåò ëüãù õðÜñ÷oíôoò êéíäýíoõ åñåèéóìoý êáé åìöÜíéóçò oõëþí. Oé oìáëÝò ìõñìçêéÝò ðáñoõóéÜæoõí öáéíüìåío «Koebner» êáé ãéá áõôü ôo ëüão ìÝèoäoé ðoõ ðñoêáëoýí ôoðéêÜ êáôáóôñoöÞ éóôþí åðéäåéíþíoõí áõôü ôo öáéíüìåío.
ÃåíéêÝò áñ÷Ýò ôçò èåñáðåßáò ôùí ìõñìçêéþí
Äåí åßíáé áíáãêáßá ç èåñáðåßá üëùí ôùí ìõñìçêéþí. Åíäåßîåéò ãéá èåñáðåßá áðoôåëoýí: o ðüíoò, ç äõóëåéôoõñãßá, ôo áéóèçôéêü ðñüâëçìá êáé oé ìõñìçêéÝò ðoõ åßíáé äõíáôüí íá åîáëëáãoýí óå êáêoÞèåéá. ¼ëåò oé èåñáðåßåò Ý÷oõí ðoóoóôü áðoôåëåóìáôéêüôçôáò 60%-70% óå 3 ìÞíåò. Ç áíoóoåðÜñêåéá åßíáé áíáãêáßá ãéá ôçí ðëÞñç åîáöÜíéóç ôùí ìõñìçêéþí. Ôá áíoóoêáôáóôáëìÝíá Üôoìá åßíáé äõíáôüí íá ìçí áðáëëáãoýí ðoôÝ áðü ôéò ìõñìçêéÝò.
Ç èåñáðåßá åßíáé ðéo áðoôåëåóìáôéêÞ óå íåþôåñá Üôoìá ìå ðåñéoñéóìÝíç ÷ñoíéêÞ äéÜñêåéá ëoßìùîçò áðü HPV.
ÈåñáðåõôéêÝò ìÝèoäoé ðoõ ðñoêáëoýí êáôáóôñoöÞ ôùí éóôþí
1. Óáëéêõëéêü oîý (ÓO)
Ôo ÓO åßíáé êåñáôoëõôéêÞ oõóßá, ç oðoßá äñá êáôáóôñÝöoíôáò áñãÜ ôç ìoëõóìÝíç åðéäåñìßäá. O Þðéoò åñåèéóìüò ðoõ ðñoêáëåß ðéèáíüí íá äéåãåßñåé ôçí áíoóoëoãéêÞ áíôßäñáóç.
Ôo ÓO ðÝôõ÷å êÜèáñóç óôo 67% ôùí áóèåíþí ìå ìõñìçêéÝò ðáëáìþí êáé óôo 84% ôùí áóèåíþí ìå ìõñìçêéÝò ðåëìÜôùí, ìÝóá óå 12 åâäoìÜäåò.
Ôo ÓO ÷ñçóéìoðoéåßôáé óå óõãêåíôñþóåéò á) 11-17% óå êoëëüäéo ìå Þ ÷ùñßò ãáëáêôéêü oîý â) 26% óå ðoëõáêñéëéêÞ âÜóç ãéá êëåéóôÞ ðåñßäåóç êáé ã) 25% êáé 50% óå áëoéöÞ ãéá ìõñìçêéÝò ðåëìÜôùí.
Ðñéí ôçí ôoðéêÞ åöáñìoãÞ ÓO åßíáé êáëü íá áðoìáêñýíoõìå ôçí ðá÷éÜ óôéâÜäá êåñáôßíçò ìå åëáöñüðåôñá Þ ëßìá íõ÷éoý, áöoý ðñoçãoõìÝíùò ìáëáêþóoõìå ôo äÝñìá ìå æåóôü íåñü êáé óáðoýíé. Ç êëåéóôÞ ðåñßäåóç âåëôéþíåé ôçí áðoôåëåóìáôéêüôçôá ôçò èåñáðåßáò. ÓõãêñéôéêÝò ìåëÝôåò ìåôáîý ôçò ìoíoèåñáðåßáò ìå ÓO êáé Üëëùí ôoðéêþí oõóéþí üðùò ç ãëoõôáñáëäåàäç, öèoñéooõñáêßëç, ðoäoöõëëßíç, õãñü Üæùôo Ýäåéîáí üôé äåí õðÜñ÷åé êáëýôåño ôoðéêü öÜñìáêo áðü ôo ÓO.
2. Êñõoèåñáðåßá
Ôo õãñü Üæùôo (LN2 - 196°C) åßíáé ç åõñýôåñá ÷ñçóéìoðoéçìÝíç oõóßá ôçò êñõoèåñáðåßáò, ëéãüôåño óõ÷íÜ ÷ñçóéìoðoéoýíôáé ôo äéoîåßäéo ôoí Üíèñáêá (-79°C) êáé ôá ìåßãìáôá áðü äéìåèõëo-áéèÝñá/ðñoðÜíç (-57°C).
Ç êñõoèåñáðåßá åßíáé áðoôåëåóìáôéêÞ êáé äñá êáôáóôñÝöoíôáò ôá ìoëõóìÝíá åðéäåñìéêÜ êýôôáñá êáé ðéèáíüí äéåãåßñoíôáò ôçí ôoðéêÞ áíôéöëåãìoíþäç áðÜíôçóç êáé åéäéêÜ ôçí êõôôáñéêÞ áíoóßá. Oé ôå÷íéêÝò äéáöÝñoõí áíÜëoãá ìå ôçí åìðåéñßá ôùí ÷åéñéóôþí.
Ðoëëoß éáôñoß ÷ñçóéìoðoéoýí ôçí ôå÷íéêÞ «spray», ìåñéêoß ÷ñçóéìoðoéoýí âáìâáêoöüño óôõëåü, åéäéêÜ óôç èåñáðåßá ôùí ìõñìçêéþí óôá ðáéäéÜ Þ óôçí ðåñßðôùóç ðåñéoöèáëìéêþí ìõñìçêéþí. Ç ðåñéo÷Þ øý÷åôáé ìÝ÷ñé íá åìöáíéóèåß Üëùò (ðáãùìÝíoõ éóôoý) 2-3mm ãýñù áðü ôç ìõñìçêéÜ. O ÷ñüíoò øýîåùò êõìáßíåôáé ìåôáîý 5-30 äåõôåñoëÝðôùí êáé åîáñôÜôáé áðü ôç èÝóç êáé ôo ìÝãåèoò ôçò ìõñìçêéÜò.
O HPV êáé Üëëoé éoß, üðùò o HIV, åðéâéþíoõí óôo êñýo Üæùôo. ÌåôÜ áðü åðáíáëáìâáíüìåíç øýîç ôùí ìõñìçêéþí áíÜ 3 åâäoìÜäåò, ôo 69% ôùí áóèåíþí ìå ìõñìçêéÝò ÷åñéþí åìöáíßæåé êÜèáñóç óå 12 åâäoìÜäåò. Ôá ðoóoóôÜ êÜèáñóçò ôùí âëáâþí áõîÜíoíôáé üôáí óõíäõÜæåôáé ç êñõoèåñáðåßá ìå ôoðéêÞ åöáñìoãÞ óáëéêõëéêoý oîÝùò.
Ôo éäáíéêü ÷ñoíéêü äéÜóôçìá ìåôáîý ôçò åöáñìoãÞò ôùí èåñáðåõôéêþí êýêëùí äåí åßíáé îåêÜèáño. Oé ìåëÝôåò äåß÷íoõí áðoôåëåóìáôéêüôçôá ìå åðáíáëáìâáíüìåíç êñõoèåñáðåßá êÜèå 1 ìå 3 åâäoìÜäåò. Oé áóèåíåßò ðñÝðåé íá åíçìåñþíoíôáé üôé ç êñõoèåñáðåßá åßíáé åðþäõíç êáé ìåôÜ áðü ôçí åöáñìoãÞ ôoõ êñýoõ áæþôoõ åßíáé äõíáôüí íá åìöáíéóôoýí ðoìöüëõãåò. Ç êñõoèåñáðåßá ôùí ìõñìçêéþí, oé oðoßåò åíôoðßæoíôáé ðÜíù áðü ôoõò ôÝíoíôåò Þ óôéò ðåñéo÷Ýò ìå åëáôôùìÝíç áéìÜôùóç èá ðñÝðåé íá ãßíåé ìå ìåãÜëç ðñoóo÷Þ.
ÌåôÜ áðü êñõoèåñáðåßá ôùí ðåñéoíý÷éùí ìõñìçêéþí ìðoñåß íá åìöáíéóôåß oíõ÷oäõóôñoößá.
3. Äéáèåñìoêáõôçñßáóç, áðüîåóç êáé êáõôçñßáóç
Åßíáé éäéáßôåñá ÷ñÞóéìç óôç èåñáðåßá èçëùìÜôùí êáé êñåìÜìåíçò ôåñìßíèoõ óôo ðñüóùðo êáé óôá Üêñá. Ôo ðoóoóôü åðéôõ÷ßáò êõìáßíåôáé ìåôáîý 65-85%. ÐáñåíÝñãåéåò åßíáé ç åìöÜíéóç oõëþí êáé oé õðoôñoðÝò, oé oðoßåò åìöáíßæoíôáé óôo 30% ôùí ðåñéðôþóåùí.
4. ×çìéêüò êáõôçñéáóìüò - ÑÜâäoò íéôñéêoý áñãýñoõ
Oé ìõñìçêéÝò êáôáóôñÝöoíôáé ìå åðáíáëçðôéêÝò åðáëåßøåéò ìå ñÜâäoõò íéôñéêoý áñãýñoõ. Ç óçìáíôéêüôåñç ðáñåíÝñãåéá åßíáé ç åìöÜíéóç ìåëáã÷ñùìáôéêþí oõëþí.
5. LASER äéoîåéäßoõ ôoõ Üíèñáêá
¸÷åé Ýíäåéîç óôç èåñáðåßá õðoíý÷éùí êáé ðåñéoíý÷éùí ìõñìçêéþí, oé oðoßåò äåí áíôáðoêñßíoíôáé óôéò Üëëåò ìåèüäoõò èåñáðåßáò. ºáóç áíáöÝñåôáé óôo 64-71% ôùí ðåñéðôþóåùí ìåôÜ áðü 12 ìÞíåò èåñáðåßáò. ÐáñåíÝñãåéåò ôçò èåñáðåßáò åßíáé ç ðéèáíüôçôá oõëþí êáé ôo Ýíôoío Üëãoò ðoõ áíáöÝñåôáé ìåñéêÝò öoñÝò ìåôÜ áðü ôçí åðÝìâáóç.
6. Ðáëìéêü LASER ÷ñùóôéêÞò (PDL)
Ç ÷ñÞóç ôoõ PDL âáóßæåôáé óôçí áðoññüöçóç åíÝñãåéáò áðü ôçí áéìoóöáéñßíç óôá ôñé÷oåéäÞ áããåßá ôùí ìõñìçêéþí. OñéóìÝíåò ìåëÝôåò áíáöÝñoõí ðoóoóôü êÜèáñóçò 70-90%.
7. ÖùôoäõíáìéêÞ èåñáðåßá
Ç èåñáðåßá âáóßæåôáé óôç äÝóìåõóç ôçò oõóßáò ALA áðü ôá áíþìáëá ìoëõóìÝíá êýôôáñá ôùí ìõñìçêéþí. Áêoëoõèåß öùôooîåßäùóç õðü ôç äñÜóç áêôéíoâoëßáò ìå öùôüò laser Þ ìç laser.
8. Éoêôüíá
- Öoñìáëäåàäç: Åßíáé éoêôüíoò oõóßá êáé åßíáé äéáèÝóéìç õðü ìoñöÞ æåë 0,7% Þ äéáëýìáôoò 3%. Óå ìßá oìÜäá 200 ðáéäéþí ôá oðoßá õðoâëÞèçêáí óå ôoðéêÞ èåñáðåßá ìå äéÜëõìá öoñìáëäåàäçò 3% ãéá ìõñìçêéÝò ðåëìÜôùí åìöáíßóôçêå êÜèáñóç óôo 80% ôùí ìõñìçêéþí, óå 6 ìå 8 åâäoìÜäåò èåñáðåßáò.
- Ãëoõôáñáëäåàäç: ×ñçóéìoðoéåßôáé õðü ìoñöÞ æåë Þ äéáëýìáôoò 10% êáé äñá ìå ôoí ßäéo ôñüðo üðùò ç öoñìáëäåàäç. Óáí ðáñåíÝñãåéá åìöáíßæåôáé êáöÝ ÷ñþóç ôoõ äÝñìáôoò. ÁíáöÝñoíôáé íåêñùôéêÝò âëÜâåò ôoõ äÝñìáôoò ìåôÜ áðü ôoðéêÞ åöáñìoãÞ äéáëýìáôoò 20%.
9. ÁíôéìéôùôéêÞ èåñáðåßá
- Ðoäoöõëëßíç /Ðoäoöõëëoôoîßíç: Ç ðoäoöõëëoôoîßíç åíåñãüò oõóßá, äñá óáí áíôéìéôùôéêü óõíäåüìåío ìå ôçí Ýëéêá ôoõ DNA óôçí äéÜñêåéá ôçò ìßôùóçò. Ìå áõôü ôoí ôñüðo åìðoäßæåé ôçí êõôôáñéêÞ äéáßñåóç. ¸÷åé Ýíäåéîç óôç èåñáðåßá ôùí ìõñìçêéþí ôçò ðñùêôoãåííçôéêÞò ðåñéo÷Þò. Ëüãù ÷áìçëÞò äéåßóäõóçò óå åðßðåäo êåñáôßíçò óôoéâÜäáò, äåí åßíáé áðoôåëåóìáôéêÞ óôç èåñáðåßá ôùí ìõñìçêéþí ôoõ äÝñìáôoò.
- Ìðëåoìõêßíç: ×ñçóéìoðoéåßôáé õðü ìoñöÞ åíäoâëáâéêþí åã÷ýóåùí óôéò ðåñéðôþóåéò ôùí ìõñìçêéþí ðoõ äåí áíôáðoêñßíoíôáé óå Üëëåò èåñáðåßåò, óå óõãêÝíôñùóç 250-1000u/ml. Ôá ðoóoóôÜ åðéôõ÷ßáò êõìáßíoíôáé ìåôáîý 31% êáé 100%. Oé ðáñåíÝñãåéåò åßíáé o ðüíoò, oé oõëÝò, ç äõóôñoößá oíý÷ùí, ç íÝêñùóç óôo ôüðo ôçò åöáñìoãÞò. Áðáãoñåýåôáé ç ÷ñÞóç ôoõ öáñìÜêoõ óôçí åãêõìoóýíç.
- ÑåôéíoåéäÞ: ÊáôáóôÝëëoõí ôçí åðéäåñìéäéêÞ áíÜðôõîç êáé äéáöoño-ðoßçóç êáé ìå áõôüí ôoí ôñüðo åìðoäßæoõí ôçí áíÜðôõîç ôùí ìõñìçêéþí. ×ñçóéìoðoéÞèçêå êñÝìá ôñåôéíoÀíçò 0,05% óå ìßá oìÜäá 25 ðáéäéþí ìå ìõñìçêéÝò, ìå ðoóoóôü êÜèáñóçò 85% óå óýãêñéóç ìå 32% óôoõò ìÜñôõñåò. ÅôñåôéíÜôç ÷ñçóéìoðoéÞèçêå óå äüóç 1 mg/kg çìåñçóßùò óå 20 ðáéäéÜ ìå ðoëëáðëÝò ìõñìçêéÝò ãéá 3 ìÞíåò. ÄåêáÝîé ðáéäéÜ åìöÜíéóáí oëéêÞ êÜèáñóç ÷ùñßò õðoôñoðÝò.
10. ÁíoóoäéÝãåñóç
- ÔoðéêÞ åõáéóèçôoðoßçóç: Ôo äéíéôño-÷ëùño-âåíæüëéo êáé o äéâoõôõëåóôÝñáò ôoõ óêoõáñéêoý oîÝoò êáé ç äéöáéíóéðñüíç ÷ñçóéìo-ðoéoýíôáé ôoðéêÜ ùò äéåãÝñôåò ôçò êõôôáñéêÞò áíoóßáò ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí ìõñìçêéþí.
- Óéìåôéäßíç: ¸÷åé Þðéá áíoóoññõèìéóôéêÞ äñÜóç êáé ìå áõôÞí ôçí éäéüôçôá ÷ñçóéìoðoéåßôáé óôç èåñáðåßá ôùí ìõñìçêéþí. Óå ìßá åëåã÷üìåíç ìåëÝôç áðoäåß÷ôçêå üôé äåí Ý÷åé ðëåoíåêôÞìáôá óå óýãêñéóç ìå ôo placebo.
11. ¶ëëåò èåñáðåßåò
- Ôá ðáñáäoóéáêÜ ëáúêÜ ãéáôñéêÜ äåí Ý÷oõí ìåëåôçèåß.
- Ç OìoéoðáèçôéêÞ äåí Ýäåéîå êáíÝíá ðëåoíÝêôçìá óå óýãêñéóç ìå ôo placebo.
- ¾ðíùóç: ç oìÜäá ç oðoßá õðoâëÞèçêå óå ýðíùóç åß÷å êáëýôåñá áðoôåëÝóìáôá óôç èåñáðåßá ôùí ìõñìçêéþí óõãêñéôéêÜ ìå ôéò oìÜäåò oé oðoßåò õðoâëÞèçêáí óå ôoðéêÞ èåñáðåßá ìå ÓO êáé placebo.
- ÔoðéêÜ èåñìoèåñáðåõôéêÜ: ÄoêéìÜ-óôçêå óå 13 áóèåíåßò. 86% ôùí ìõñìçêéþí õðo÷þñçóáí óõãêñéôéêÜ ìå ôá 49% áðü ôçí oìÜäá placebo.
- Éíôåñöåñüíç: ÅíäoâëáâéêÜ Ýäåéîå èåôéêÜ áðoôåëÝóìáôá óå Ýíá ðåñéoñéóìÝío áñéèìü ìåëåôþí.
- Éìéêoõúìüäç: Óå ôoðéêÞ åöáñìoãÞ õðü ìoñöÞ êñÝìáò 3% ãéá 9-11 åâäoìÜäåò ÷ñçóéìoðoéÞèçêå ìå åíèáññõíôéêÜ áðoôåëÝóìáôá êáé óå áíoóoêáôáóôáëìÝíá Üôoìá.
- Ç áêôéíoèåñáðåßá äåí Ý÷åé ðëÝoí êáìéÜ Ýíäåéîç óôç èåñáðåßá ôùí ìõñìçêéþí.
Âéâëéoãñáößá
J. C. Sterling, S. Handfield-Jones, P.M. Hudson. Guidelines for the management of cutaneous warts. British Journal of Dermatology 2001; 144:4-11.
