<<< Προηγούμενη σελίδα

Τι σημαίνει σήμερα
να είσαι ασφαλισμένος στο IKA;

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΛΑΜΠΑΔΑΡΙΟΣ
Χειρουργός, Μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Συμβασιούχων Αττικής,
υποψήφιος για το ΔΣ του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών με την παράταξη
«Ιατρική Ενότητα - Νέοι Γιατροί»

Πακτωλός διαφήμισης (τηλεόραση και τύπος) το τελευταίο διάστημα εξαργυρώνει εύσημα «επιτυχίας» σε μία τετράχρονη διοίκηση διαχείρισης, στον πολύπαθο μεγάλο ασφαλιστικό οργανισμό και κύριο παροχέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Τα καθυστερημένα και δειλά βήματα εκσυγχρονισμού του ΙΚΑ, που άρχισαν εκεί γύρω στο 1998, πολύ απέχουν από ένα ολοκληρωμένο, πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης εισφορών και συντάξεων, διεκδίκησης των νομίμων εσόδων από μία θεσμοθετημένη από το 92-93 τριμερή χρηματοδότηση, αξιοποίηση της ακινήτου περιουσίας του ΙΚΑ, της είσπραξης 40-60% των εσόδων από την εισφοροδιαφυγή και σειρά λανθασμένων διοικητικών αποφάσεων, σε ένα βωμό περιστασιακών πολιτικών επιλογών με μηδαμινή ασφαλιστική ωφέλεια.
Οι ασφαλισμένοι διαπιστώνουν καθημερινά ότι οι μεγάλες κρατήσεις που τους γίνονται από το ΙΚΑ μηδαμινό αντίκρισμα παροχών προσφέρουν στη γενιά των πατεράδων τους, όπως θα όφειλε να λειτουργεί σωστά το αναδιανεμητικό ανταποδοτικό σύστημα που εφαρμόζεται. Οι έλεγχοι στους εργοδότες γίνονται αναγκαστικά με έκπτωση θεσμών και προσωπικού, ώστε το ΙΚΑ να εισπράττει, σύμφωνα με καταγγελίες κορυφαίων συνδικαλιστών του κλάδου, έως και 50% λιγότερα από τα προβλεπόμενα.
Από τον προϋπολογισμό του 2003, 15.000 μόνο νέοι ασφαλισμένοι, αγνοουμένων των οικονομικών μεταναστών φυσικά, όταν τα 242 κατά μέσον όρο ετησίως προβλεπόμενα ημερομίσθια μεταφράζονται σε πολύ κάτω των 50 απαιτουμένων για την πράσινη κάρτα και την αναγκαία υγειονομική κάλυψη.
Δεν μας κλέβουν όμως Αλβανοί και Ρωσοπόντιοι, όταν εμείς έχουμε φροντίσει ως κράτος να έχουμε φερθεί ασυνεπώς στο μεγάλο μας ασφαλιστικό φορέα.
Στις 10-9-97, σε ημερίδα κοινωνικής ασφάλισης με κύριο ομιλητή το σημερινό διοικητή του ΙΚΑ, διαπίστωναν ότι «Το σημερινό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης είναι ένα σύστημα που μοιράζει υποσχέσεις, οι οποίες είναι λογικά ανέφικτο να επιτευχθούν. Αυτό φαίνεται και από το εσωτερικό χρέος του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος, το οποίο, κατά τον ΟΟΣΑ, ξεπερνά σήμερα το 200% του ΑΕΠ».
Κάπου εκεί, οι κρατικές υποχρεώσεις στο ΙΚΑ παίρνουν τη μορφή των ομολόγων (έκδοση «τίτλων προεσόδων που αναφέρονται σε μελλοντικά έσοδα από απαιτήσεις κατά του ελληνικού δημοσίου, που έχουν γεννηθεί αλλά δεν έχουν εισπραχθεί») και έτσι φαίνεται ότι λύνονται τα χέρια των εκάστοτε κυβερνήσεων προκειμένου να ασκούν, κατ' επιλογήν, πολιτική (π.χ. η μείωση των εργοδοτικών εισφορών), να επιβαρύνουν -συνεπώς- τους ισολογισμούς των ταμείων και να εξοφλούν, στη συνέχεια, με 15ετή πίστωση και χωρίς τόκο.
Οι υπογραφές υλοποίησης αυτού για το ΙΚΑ μπήκαν στις 20-12-2000 από 3 υπουργούς και τον νυν διοικητή του ΙΚΑ, για ποσό ρύθμισης χρεών προς το ΙΚΑ αμφισβητούμενο κατά τον τύπο της εποχής, μείον 3,6-5,3 τρισεκατομμύρια δραχμές με τον ανωτέρω περιγραφόμενο τρόπο.
Το μικρό ποσό, από το 1,3 τρις που μπήκε στο φετινό προϋπολογισμό απόρροια αυτής της ρύθμισης, ήταν ικανό για το ΙΚΑ ώστε να μη δανειστεί για τις ανάγκες του φέτος και αυτό να παρουσιασθεί ως μέγα επίτευγμα.
Όταν οι συνταξιοδοτικές ανάγκες αφορούν στο 11,5% του ΑΕΠ στην Ελλάδα (Λέανδρος 1997), οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές αγγίζουν το 30% του ΑΕΠ (Νεκτάριος 1996). Εμείς, με δημιουργική λογιστική (π.χ. αλλαγή κωδικών χρεών), το 2000 επιτυγχάναμε τον εθνικό στόχο του συμφώνου σταθερότητας για το ενιαίο νόμισμα (που απαιτούσε το δημόσιο έλλειμμα να μην υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ), ενώ οι δε φίλοι μας οικονομικοί μετανάστες, διαπιστώνοντας την απώλεια εισοδήματος από τη φανερά υποτιμημένη «σκληρή» δραχμή και το δολάριο να ανεβαίνει από τις 280 στις 400 τότε δρχ, έφευγαν από τη χώρα για τον Καναδά, το Βέλγιο, τη Γερμανία κ.λπ.
Οι εδώ ιθαγενείς ασφαλισμένοι του ΙΚΑ απολαμβάνουν όμως «συντάξεις» απαγορευτικές για μαρούλια και ντομάτες της πασχαλινής οδοντοστοιχίας των. Έχουν μήπως υγειονομική κάλυψη; Τα τιμολόγια ιατρικών και παραϊατρικών έμειναν σταθερά προσκεκολλυμένα σε τιμές Απρίλη 1991. Οι μισθοί των ιατρών σε σταθερότητα από το 1993! Η αναβίωση του κρατισμού των χωρών του πάλε ποτέ «υπαρκτού σοσιαλισμού». Βλέπετε το ΙΚΑ, εκτός από χορηγός υγειονομικού συστήματος, είναι και πελάτης στα μεγάλα νοσοκομεία, ώστε συμφέρει να αγοράζει με τιμές 1991 (την όποια διαφορά την πληρώνει ο ασφαλισμένος) σε δύσβατες υπηρεσίες που τάχα καλύπτει το νοσοκομειοκεντρικό ΕΣΥ ή καλύπτει η ιδιωτική πρωτοβουλία.
Το ΙΚΑ, ευτυχώς, σε αυτό τον παράλογο φαύλο κύκλο της αγοράς είναι ακόμα καλοπληρωτής, όπως και στο φάρμακο, με πολλούς όμως γραφειοκρατικούς περιορισμούς. Η αλυσίδα έχει αρχίσει να σπάει σε άλλα αδύνατα σημεία, όπως το ταμείο Δημοσίου.
Ο ασφαλισμένος όμως νιώθει την ανασφάλειά του, την υποβάθμιση της περίθαλψής του. Την ανυπαρξία δημοσίου συστήματος την αισθάνεται στην τσέπη του, πληρώνοντας μέχρι 89% ίδιες δαπάνες για πρωτοβάθμια περίθαλψη (Κυριόπουλος 1996). Η οικογενειακή οικονομική καταστροφή για λόγους υγείας αγγίζει το 23% (ιδίου 2002). Ο ασφαλισμένος χάνει ολοένα την εμπιστοσύνη του στους πάντες, οι δε επισκέψεις του στο ΙΚΑ αυξάνουν σε αριθμό υπερδιπλάσιο των αντιστοίχων της Ευρώπης, με παλιά στοιχεία (Κυριόπουλος 1994). Στις σημερινές συνθήκες, αρκεί να μετρήσουμε επισκέψεις σε μονάδα χρόνου, σε βιβλιάρια ασθενών, για να δούμε τον θρίαμβο της ανασφάλειας. Το σύστημα των ραντεβού είναι καλό, μα το δεκάλεπτο επίσκεψης που γίνεται λιγότερο από την ένταση της δουλειάς, σίγουρα δεν είναι υπέρ του περιθαλπομένου και των στεφανιαίων του ιατρού.
Η capacity του συστήματος περίθαλψης του ΙΚΑ χωράει 1.002 αντισυνταγματικές ρυθμίσεις (π.χ. Άρθρα 22, 23) κατά των ιατρών και όχι άλλα 70 εκατ. Ευρώ (σελίδα Α11 προϋπολογισμού 2003) για την ασφάλιση και συνταξιοδότηση 5.500 συμβατικά απασχολουμένων συναδέλφων, που πληρούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες του ιδρύματος, εμπίπτουν στο εργατικό δίκαιο και σύντομα τα Ελληνικά Δικαστήρια θα αποφανθούν επΥ αυτού. ΕίμαστεΙ μια οικογένεια ιατροί και διοίκηση στο ΙΚΑ, συναντιόμαστε πολλά μεσημέρια στα Δικαστήρια της Σχ. Ευελπίδων, όποτε το «γεύμα» περιλαμβάνει ασφαλιστικά μέτρα για απαγόρευση δίκαιων απεργιών. Θλιβερή έως ύποπτη η ριζική ρήξη διοίκησης του ΙΚΑ και εργαζομένων στη σχέση εργασίας, με θύμα πάντα τον ασφαλισμένο.
Μήπως έχουμε ως εύκολα εξιλαστήρια θύματα και τους ιατρούς; Πώς να αξιοποιήσεις το έμπειρο προσωπικό του ΙΚΑ για πρόληψη νόσων, για οικογενειακούς ιατρούς, για προγράμματα πληροφορικής και θεραπευτικών πρωτοκόλλων με τη μέθοδο της «στυμμένης λεμονόκουπας»; Τα υπαρκτά προβλήματα (περιορισμένα) της εμπορευματοποίησης της υγείας, που επισημαίνει στην επιστολή του ο διοικητής στον καθ. Κ. Στεφανή (3/03), δεν απαλείφονται χωρίς συνεργασία των φορέων. Σκοπός είναι να μην γίνονται σύμφυτα του συστήματος και να μην εμπεδώνεται η κατάχρηση, η κομενκλατούρα και η αναξιοκρατία πρώτα από το κεφάλι. Εμείς, ως ιατροί του ΙΚΑ έχουμε φυσικούς σύμμαχους τους ασφαλισμένους, συζητάμε μαζί τους τα προβλήματα του ΙΚΑ και τους στηρίζουμε με καλή συμπεριφορά και επιστημονική επάρκεια στον πόνο τους.