<<< Ðñïçãïýìåíç óåëßäá

Eõñõáããåßåò
Nåüôåñåò èåñáðåõôéêÝò ðñïóåããßóåéò

AÐOÓTOËOÓ MÐPAZIÙTHÓ[1], ZÙHÓ ÐOËYZÙHÓ[2]
[1]Äåñìáôïëüãïò, AèÞíá, [2]Äåñìáôïëüãïò, ËéâáäåéÜ

Eéêüíá 1. Aããåßá ôïõ äÝñìáôïò êáôÜ óôéâÜäåò.

Ðåñßëçøç
Må ôïí üñï åõñõáããåßåò ÒteleangectasieÓ ïíïìÜæïíôáé ôá ìéêñÜ åðéöáíåéáêÜ áããåßá ðïõ êáôáëÞãïõí óôï äÝñìá êáé åßíáé ïñáôÜ. Eßíáé äõíáôüí íá ïöåßëïíôáé óå áõîçìÝíç öëåâéêÞ ðßåóç ôçò ðåñéï÷Þò, óå öëåâéêÞ óôÜóç Þ óå ðáèÞóåéò ôùí ôïé÷ùìÜôùí ôùí áããåßùí. Eìöáíßæïíôáé óõ÷íüôåñá óôï ðñüóùðï êáé óôá Üêñá êáé Ý÷ïõí äéÜìåôñï áðü 0.1-1mm. Tï ÷ñþìá ôïõò åîáñôÜôáé áðü ôç äéÜìåôñï: ïé ðëÝïí ëåðôÝò êáé åðéöáíåéáêÝò (ðåñßðïõ 0.1mm) Ý÷ïõí êüêêéíï ÷ñþìá, åíþ áõôÝò ðïõ Ý÷ïõí ìåãáëýôåñç äéÜìåôñï ðáßñíïõí óôáäéáêÜ ôçí áðü÷ñùóç ôïõ ìðëå.
ÐÜíôùò ãéá ôçí ðñïÝëåõóç ôùí åõñõáããåéþí äåí õðÜñ÷åé ïìüöùíç Üðïøç. H óõììåôï÷Þ ôùí áñôçñéþí åßíáé ðïëý ðéèáíÞ, áí êáé ïöåßëïíôáé êõñßùò óå öëåâéêÞ óôÜóç êáé Ý÷ïõí Òáíáôïìï-ðáèïëïãéêÞÓ õðïäïìÞ êáé êõñßùò öëåâéêÞ (åéêüíá 1).

ËÝîåéò êëåéäéÜ: åõñõáããåßåò, êéñóïß, óêëçñõíôéêÝò ïõóßåò.

Eðéäçìéïëïãßá
Oé åõñõáããåßåò åìöáíßæïíôáé óôï 40% ðåñßðïõ ôïõ ðëçèõóìïý. Kõñßùò óôéò ãõíáßêåò, óõ÷íÜ óå çëéêßá ìéêñüôåñç ôùí 30 åôþí êáé óôç ëåõêÞ öõëÞ. Tåßíïõí íá åìöáíéóôïýí Þ íá áõîçèïýí êáôÜ ôçí åãêõìïóýíç êáé ôçí êëéìáêôÞñéï, óå Üôïìá ìå êõôôáñßôéäá êáé åí ãÝíåé áõîÜíïõí ìå ôçí çëéêßá. Ðáñüëï ðïõ áðü ôéò áóèåíåßò èåùñåßôáé Ýíá ðñüâëçìá êõñßùò áéóèçôéêÞò, ôï 20% ôùí ðåñéóôáôéêþí óõíïäåýåôáé áðü êëéíéêÜ óõìðôþìáôá, üðùò ôïðéêü Þ äéÜ÷õôï Üëãïò, ïßäçìá Þ êáýóï ðïõ åðéôåßíåôáé ìå ôçí ïñèïóôáóßá. AõôÜ ôá óõìðôþìáôá åðéäåéíþíïíôáé ðñéí ôçí Ýììçíï ñýóç, êáôÜ ôçí åãêõìïóýíç êáé êáôÜ ôïõò æåóôïýò ìÞíåò.

AéôéïðáèïãÝííåóç
H áéôéïðáèïãÝíåóç ôùí åõñõáããåéþí ôùí-êÜôù Üêñùí åßíáé áêüìá áíôéêåßìåíï óõæÞôçóçò êáé óßãïõñá ïöåßëåôáé óå ðïëëïýò ðáñÜãïíôåò.
KÜðïéïé áðü ôïõò ðáñÜãïíôåò åßíáé ïé åîÞò:
- H êëçñïíïìéêüôçôá
- Oñìïíéêïß ðáñÜãïíôåò: èåùñïýíôáé ïé ðëÝïí óïâáñïß ðáñÜãïíôåò ôçò áéôéïðáèïãÝíåóçò. Tá ïéóôñïãüíá êáé ç ðñïãåóôåñüíç äñïõí óôá ôïé÷þìáôá ôùí áããåßùí ìå áðïôÝëåóìá ôç ìåßùóç ôçò åëáóôéêüôçôáò ôùí ìõúêþí éíþí.
- Eãêõìïóýíç: åìöáíßæïíôáé âëÜâåò óôï åðéöáíåéáêü öëåâéêü óýóôçìá ôùí êÜôù Üêñùí ðïõ ïöåßëïíôáé óå áýîçóç ôçò åíäïêïéëéáêÞò ðßåóçò. Ðáëáéüôåñá, ç ìáêñï÷ñüíéá ëÞøç áíôéóõëëçðôéêþí åíï÷ïðïéïýíôáí ãéá ôçí åìöÜíéóç åõñõáããåéþí. ÓÞìåñá, ìå ôá óýã÷ñïíá áíôéóõëëçðôéêÜ, óõíå÷þò ìå ìéêñüôåñç ðåñéåêôéêüôçôá ïñìïíþí, ôï ðñüâëçìá Ý÷åé åëáôôùèåß.
- ÖõóéêÜ Þ ìç÷áíéêÜ áßôéá: ïðïéïäÞðïôå åìðüäéï óôç öëåâéêÞ åðáíáöïñÜ ðïõ áõîÜíåé ôçí ðßåóç óôç ìéêñïêõêëïöïñßá ìðïñåß íá äçìéïõñãÞóåé åõñõáããåßåò, óõìâáßíåé áõôü óõ÷íÜ ìåôÜ áðü åðéöáíåéáêÝò Þ åí ôù âÜèåé èñïìâþóåéò, üðùò åðßóçò êáé ìåôÜ áðü ÷åéñïõñãéêÝò åðåìâÜóåéò, ãýñù áðü ôéò ôïìÝò. Eðßóçò, ìåôÜ áðü óêëçñïèåñáðåßá áããåßùí ìåóáßáò Þ ìåãÜëçò äéáìÝôñïõ, ôñáõìáôéóìïýò, óôåíÜ ñïý÷á Ýíäõóçò, åêôåôáìÝíç Ýêèåóç óôïí Þëéï, óå ðçãÝò èåñìüôçôáò, êáé áããåéïäéáóôïëÝò ðïõ ïöåßëïíôáé óå ÷ñüíéåò öëåãìïíÝò ôïõ äÝñìáôïò.
- Kéñóïß: ðÜíôá õðÜñ÷åé ìéá áðåõèåßáò åîÜñôçóç ôùí êéñóþí êáé ôùí åõñõáããåéþí. H ìßá ðÜèçóç åíéó÷ýåé ôçí Üëëç.

KëéíéêÞ åéêüíá
1. Eõñõáããåßåò ÷ùñßò êëéíéêÜ åìöáíåßò êéñóïýò (åéêüíá 2).
2. Eõñõáããåßåò ðïõ óõíõðÜñ÷ïõí ìå êéñóïýò.
3.Eõñõáããåßåò ðåñéóôáóéáêÝò.

Eõñõáããåßåò ÷ùñßò êëéíéêÜ åìöáíåßò êéñóïýò
ÐáñïõóéÜæïíôáé óå êÜèå óçìåßï ôïõ êÜôù Üêñïõ êáé åßíáé áõôÝò ðïõ ãéá ëüãïõò áéóèçôéêÞò ùèïýí ôçí áóèåíÞ óôïí éáôñü. Ðåñéï÷Ýò ðïõ óõíçèÝóôåñá åìöáíßæïíôáé åßíáé: ôï 2ï Üíù ôñéôçìüñéï ôçò åîùôåñéêÞò ðëåõñÜò ôïõ ìçñïý, ôï 3ï êáôþôåñï ôçò åóùôåñéêÞò ðëåõñÜò ôïõ ìçñïý, ôï 3ï Üíù ôçò êíÞìçò, ç éãíõáêÞ êïéëüôçôá êáé ï áóôñÜãáëïò. ÓõíÞèùò åìöáíßæïíôáé áìöïôåñüðëåõñá, áí êáé óõ÷íÜ óôï Ýíá Üêñï åßíáé ðåñéóóüôåñåò. Äåí õðÜñ÷ïõí ðåñßïäïé çëéêßáò ìå ðéï óõ÷íÞ åìöÜíéóç åõñõáããåéþí. Äýíáíôáé íá åìöáíéóôïýí áêüìá êáé óå âñåöéêÞ çëéêßá. Eßíáé óõíÞèùò ìðëå ÷ñþìáôïò áõôÝò ðïõ åìöáíßæïíôáé óå åöçâéêÞ Þ óå ìåãÜëç çëéêßá. Óå ìåãÜëç çëéêßá åýêïëá óðÜæïõí êáé åìöáíßæïõí ìéêñÝò åê÷õìþóåéò. Eêôüò áðü ëüãïõò áéóèçôéêÞò, ç áóèåíÞò ðçãáßíåé óôïí éáôñü áðü ôçí áßóèçóç ôïõ ðüíïõ óáí ôóßìðçìá ðïõ åìöáíßæåôáé óôï óçìåßï ôçò åõñõáããåßáò, êõñßùò ìåôÜ áðü ìåãÜëç ïñèïóôáóßá. ÐïëëÝò öïñÝò óõíïäåýåôáé áðü êáýóï, ìïýäéáóìá êáé óõ÷íÜ ìðïñåß íá åêëçöèåß óáí ðñüâëçìá íåõñïëïãéêÞò ðñïÝëåõóçò.

Eõñõáããåßåò óå óõíäõáóìü ìå êéñóïýò
Eßíáé ðéèáíü áðïôÝëåóìá åðéóôñïöÞò ôïõ áßìáôïò, áñ÷éêÜ ôùí ìåãáëýôåñùí öëåâþí ðïõ óôáäéáêÜ öôÜíåé êáé óôéò åðéöáíåéáêÝò ìéêñÝò öëÝâåò.
Eìöáíßæïíôáé êïíôÜ Þ êáé ìáêñéÜ áðü ôïõò êéñóïýò. ¸÷ïõí äéÜôáîç êïñþíáò êáé ïöåßëïíôáé óå ìéêñÝò öëÝâåò ðïõ êáôåõèýíïíôáé áðü ôçí åðéöÜíåéá ðñïò ôá Ýóù, üðùò åðéêïéíùíåß ôï õðïèçëþäåò ðëÝãìá ìå Üëëåò öëÝâåò, ðÜíôá üìùò åðéöáíåéáêÝò. Kõñßùò åìöáíßæïíôáé åìðñüò êáé Ýóù Þ ðëåõñéêÜ ôïõ ìçñïý, óôçí Ýóù ÷þñá ôïõ ãüíáôïò (éãíõáêÞ êïéëüôçôá), Ýóù Þ Ýîù ôïõ áóôñáãÜëïõ êáé óôç ñÜ÷ç ôïõ ðïäüò. H ðáñïõóßá åõñõáããåéþí ãýñù áðü ôá óöõñÜ êáé ôá ðÝëìáôá åßíáé Ýíäåéîç öëåâéêÞò óôÜóçò. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ç ýðáñîç êéñóþí óõíïäåýåôáé áðü áëëïéþóåéò êáêÞò áéìÜôùóçò ôïõ äÝñìáôïò, üðùò öëåãìïíÝò, áôñïößåò, ìå õðüëåõêï äÝñìá, Üôïíá Ýëêç ê.Ü. Tüôå ïé åõñõáããåßåò, ðïõ óõíõðÜñ÷ïõí, Ý÷ïõí áéôßá áõôÝò ôéò áëëïéþóåéò. Eìöáíßæïíôáé, åðßóçò, åõñõáããåßåò óå åðåìâÜóåéò ðïõ ãßíïíôáé óå ìåãÜëá áããåßá óôï óçìåßï ôçò ïõëÞò, ðïëëÝò öïñÝò êáé óå ðåñéï÷Ýò ðïõ Ý÷ïõí õðïâëçèåß óå èåñáðåßá ìå óêëçñõíôéêÜ êáé áðïäßäïíôáé óå äéáêïðÞ ôçò öõóéïëïãéêÞò ñïÞò ôïõ õðïèçëïåéäïýò öëåâéêïý äéêôýïõ êáé óå äéÜöïñåò öëåãìïíÝò óå áõôÝò ôéò ðåñéï÷Ýò.

Eõñõáããåßåò ðåñéóôáóéáêÝò
Eìöáíßæïíôáé êõñßùò ôï äéÜóôçìá ðñéí ôçí Ýììçíï ñýóç, ìåôÜ ôç ëÞøç áíôéóõëëçðôéêþí Þ êáôÜ ôçí åãêõìïóýíç êáé õðï÷ùñïýí ìåôÜ ôïí ôïêåôü, åöüóïí äåí õðÜñ÷åé öëåâéêÞ õðÝñôáóç.

ÄéÜãíùóç
ÐñÝðåé ç äéÜãíùóç íá ãßíåé êëéíéêÜ êáé åñãáóôçñéáêÜ ìå óêïðü íá äéáöïñïäéáãíþóïõìå ôéò åõñõáããåßåò ðïõ åßíáé óõíÝðåéá Üëëùí ðñïâëçìÜôùí ôçò êõêëïöïñßáò. H ÷ñÞóç ôïõ Ecï.Doppler ìáò âïçèÜ ðïëý. ÐñÝðåé, åðßóçò, íá áðïêëåßóïõìå ðáèÞóåéò ðïõ óõíõðÜñ÷ïõí ìå áíåðÜñêåéá ôïõ åðéöáíåéáêïý öëåâéêïý óõóôÞìáôïò ïé ïðïßåò èá Þôáí ïé áéôßåò ãéá íá ìçí áðïäþóåé ç èåñáðåßá ôùí åõñõáããåéþí. Tá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êáéíïýñãéá üñãáíá, üðùò âéíôåïôñé÷ïåéäïóêüðçóç ìå ïðôéêÞ ßíá êáé ìéêñïáããåéïãñáößá.

Èåñáðåßá åõñõáããåéþí
Ðñïôåñáéüôçôá ãéá ôç èåñáðåßá ôùí åõñõáããåéþí Ý÷åé ç áíôéìåôþðéóç ôùí áéôßùí ðïõ ôéò ðñïêáëïýí. H èåñáðåßá ôùí êéñóþí ðïëëÝò öïñÝò åëáôôþíåé Þ êáé åîáöáíßæåé ðëÞñùò ôéò åõñõáããåßåò. H èåñáðåõôéêÞ áíôéìåôþðéóç ìðïñåß íá åßíáé:
1) Óêëçñïèåñáðåßá
2) Èåñáðåßá ìå Laser
3) Oæõãïíï-ïæïãïíïèåñáðåßá
4) Èåñáðåßá ìå Äéáèåñìïðçîßá (Micro-elettro-coagulation)
êáé íá õðïóôçñßæåôáé ìå:
1) ÖáñìáêåõôéêÞ èåñáðåßá-ÖëåâïôïíéêÜ- AðïéäçìáôéêÜ (Äéïóìßíç-Eóðåñéäßíç micronised)
2) Ðßåóç ìå åëáóôéêÞ ðåñßäåóç

ÓêëçñõíôéêÝò ïõóßåò
Èåñáðåßá ìå óêëçñõíôéêü
Báóßæåôáé óå Ýã÷õóç, áõóôçñÜ åíäïöëåâßùò, ÷çìéêþí åñåèéóôéêþí ïõóéþí, ïé ïðïßåò ðñïêáëïýí áíôßäñáóç ôïõ åíäïèçëßïõ ìå áðïëÝðéóç êáé ó÷çìáôéóìü åíüò èñüìâïõ ðïõ öñÜæåé ôï áããåßï. Aêïëïýèùò, ï èñüìâïò ïñãáíþíåôáé êáé èá ðñïêáëÝóåé Ýíá éíþäåò íçìÜôéï ðïõ èá öñÜîåé áêüìá ðéï óôáèåñÜ ôï áããåßï.

ÖÜñìáêá óêëçñïèåñáðåßáò
KáôáôÜóóïíôáé ìå âÜóç ôá ÷çìéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò Þ óå ó÷Ýóç ìå ôçí óêëçñõíôéêÞ ôïõò éó÷ý:
1. ÓêëçñõíôéêÜ ìåãÜëçò éó÷ýïò: Tetradecilsulfate sodium (trombovar 1-3%), äéáëýìáôá ðïëõéùäéïý÷á (variglobin 6-12%, Salicilate di Sodio 40-60%).
2. ÓêëçñõíôéêÜ ìÝóçò éó÷ýïò: Polidocanolo (Aetossisclerol 0,5-3%)
3. EëáöñÜ óêëçñõíôéêÜ: Glicerine 72%, Salicilate di sodio 8-12%.
4. Äéáëýìáôá áëÜôùí õðÝñôïíá ìüíá ôïõò 23,4% Þ óå óõíäõáóìü ìå Dextrose (sclerodex äéáôßèåôáé óôéò HÐA).
H ßäéá óêëçñõíôéêÞ ïõóßá äýíáôáé íá ÷ñçóéìïðïéçèåß åßôå óå åõñõáããåßåò åßôå óå ìåãáëýôåñá áããåßá, ãéÕ áõôü êáé äéáôßèåôáé óå äéÜöïñåò ðõêíüôçôåò. Äýíáôáé íá ãßíïõí ìåßãìáôá, áëëÜ äåí óõíßóôáôáé, ãéáôß áëëÜæåé ðïëý ç ùóìùôéêüôçôá, ôï Ph êáé ç ðõêíüôçôá êÜèå öáñìÜêïõ ðïõ áíáìåéãíýåôáé. Óõíßóôáôáé íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ôï óêëçñõíôéêü õãñü ðïõ ãíùñßæïõìå êáëýôåñá.
Oé ðéï óõ÷íÜ ÷ñçóéìïðïéïýìåíåò ïõóßåò åßíáé:
YðÝñôïíá äéáëýìáôá: óõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå åõñõáããåßåò êáé áããåßá ìéêñÞò äéáìÝôñïõ. Äåí óõíßóôáíôáé óå áããåßá ìåãÜëçò äéáìÝôñïõ ëüãù ìéêñÞò óêëçñõíôéêÞò éó÷ýïò. Oé ðëÝïí ÷ñçóéìïðïéïýìåíåò ïõóßåò åßíáé Nacl, Clucosio, Salicilate di Sodio. Tï ôåëåõôáßï ÷ñçóéìïðïéïýìåíï óå äéÜëõìá 12% ìáæß ìå ëéäïêáÀíç (áíáéóèçôéêü) ãéá íá ìåéþóåé ôïí ðüíï ðïõ èá ðñïêáëïýóå ìüíï ôïõ, ðéèáíþò íá ðñïêáëÝóåé áëëåñãßåò.
AíéïíéêÜ êáèáñéóôéêÜ (Detergenti anionici): ìå äñÜóç óôï åíäïèÞëéï êáé óå åðßðåäï åíäïêõôôáñéêü, óõíÞèçò ïõóßá åßíáé ôï Tetradecil-solfate (trombovar) 0,2-3%. ÓðÜíéá ðñïêáëåß áëëåñãéêÝò áíôéäñÜóåéò. ¸÷åé ìåãáëýôåñç éó÷ý óôï óçìåßï ôçò Ýã÷õóçò ðïõ óôáäéáêÜ åëáôôþíåôáé, ðñïêáëåß Üìåóï öëåâéêü óðáóìü. ÓõíéóôÜôáé íá ìçí ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå ìéêñïýò êéñóïýò êáé óå åõñõáããåßåò, ãéáôß ç ôõ÷üí Ýã÷õóÞ ôïõ åêôüò áããåßïõ èá ðñïêáëïýóå íÝêñùóç ôùí éóôþí ìå åðþäõíåò åó÷Üñåò êáé áñãÞò ßáóçò. H maximum äüóç áíÜ óõíåäñßá åßíáé 5 ml ðõêíüôçôáò 3%.
Mç éïíéêÜ êáèáñéóôéêÜ (Detergenti non-ionici): Tï ðëÝïí ÷ñçóéìïðïéïýìåíï åßíáé ôï Aetossisclerol Þ ÒpolidocanoleÓ, óå ðõêíüôçôåò 0,3-3% óðÜíéá ðñïêáëåß áëëåñãéêÝò áíôéäñÜóåéò. Óå ìéêñÞ óõãêÝíôñùóç (0,3-0,5%) ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôéò åõñõáããåßåò, óå ðõêíüôçôåò 0,5-1% ãéá êéñóïýò ôïõ äéêôõùôïý ðëÝãìáôïò êáé óå ìåãáëýôåñåò ðõêíüôçôåò ãéá êéñóïýò ìåãÜëçò äéáìÝôñïõ. Äýíáôáé êáé áõôü íá ðñïêáëÝóåé, óå ðåñßðôùóç áôõ÷ïýò Ýã÷õóçò åêôüò áããåßïõ, íÝêñùóç ôïõ äÝñìáôïò Þ õðÝñ÷ñùóç ðïõ äýóêïëá áíôéìåôùðßæåôáé.
Äéáëýìáôá iodo - iodurate di potassio (variglobin, varigloban): AñêåôÜ áðïôåëåóìáôéêÝò ãéÕ áõôü êáé ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå áããåßá ìÝôñéáò-ìåãÜëçò äéáìÝôñïõ. YðÜñ÷ïõí óå ðõêíüôçôåò áðü 2 ùò 12%. H ðñïóèÞêç alcool - Benzilico 2% óôáèåñïðïéåß ôá éüíôá ôïõ poliioduro ìå áðïôÝëåóìá áõîçìÝíç óêëçñõíôéêÞ éêáíüôçôá. Káé ìå áõôÞ ôçí ïõóßá Ý÷ïõìå Ýíôïíï ðüíï êáé íÝêñùóç ôùí éóôþí óå ðåñßðôùóç Ýã÷õóçò åêôüò áããåßïõ. ¸íåêá ôçò ðåñéåêôéêüôçôáò óå éþäéï äåí óõíßóôáôáé ç ÷ñÞóç ôïõ óå Üôïìá ìå õðåñèõñåïåéäéóìü Þ óå Üôïìá ðïõ Ý÷ïõí åìöáíßóåé åõáéóèçóßá óôá óõóôáôéêÜ áõôÞò ôçò ïõóßáò. H ìåãáëýôåñç äüóç áíÜ óõíåäñßá åßíáé 3 ml ðõêíüôçôáò 12%.
Ãëõêåñßíç (Glicerine): MÝôñéáò äñáóôéêüôçôáò öÜñìáêï, ãéÕ áõôü åßíáé åý÷ñçóôï êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôéò åõñõáããåßåò êáé óôá áããåßá ôïõ öëåâéêïý ðëÝãìáôïò. Eßíáé åðþäõíç ç Ýîïäïò ôçò ïõóßáò áðü ôï áããåßï, ãéÕ áõôü êáé ïñéóìÝíïé óõìâïõëåýïõí ôçí ðñïóèÞêç ìéêñÞò äüóçò áíáéóèçôéêïý. ÃåíéêÜ, äåí ðñïêáëåß âëÜâåò óôïõò éóôïýò. H ìÝãéóôç äüóç áíÜ óõíåäñßá åßíáé 10ml ðõêíüôçôáò 72%.

Aíôéìåôþðéóç - èåñáðåßá
YðÜñ÷ïõí äéÜöïñåò ôå÷íéêÝò ùò ðñïò ôçí áíôéìåôþðéóç ìå óêëçñõíôéêÜ.
Ðñéí ôç èåñáðåßá ðñÝðåé íá åëåã÷èåß ëåðôïìåñþò ç êáôÜóôáóç ôïõ öëåâéêïý óõóôÞìáôïò ôùí êÜôù Üêñùí, ãéá åíäå÷üìåíåò ðáëéíäñïìÞóåéò áíÜìåóá óå ìáêñï- êáé ìéêñïêõêëïöïñßá, ðïõ ðïëëÝò öïñÝò ÒôñïöïäïôïýíÓ ôéò åõñõáããåßåò ðïõ ðñüêåéôáé íá áíôéìåôùðßóïõìå. Káíüíáò óå ôÝôïéåò ðåñéðôþóåéò åßíáé íá áíôéìåôùðßóïõìå ÷åéñïõñãéêÜ Þ ìå óêëçñõíôéêÜ ôçí áíåðÜñêåéá ôùí ìåãÜëùí áããåßùí, ãéá íá ìåéþóïõìå ôç öëåâéêÞ ðßåóç ôïõ äåñìáôéêïý öëåâéêïý äéêôýïõ êáé óôç óõíÝ÷åéá íá ðñï÷ùñÞóïõìå óôçí áíôéìåôþðéóç ôùí åõñõáããåéþí êáé/Þ ôùí öëåâþí ôïõ äéêôýïõ ðïõ áðïìÝíïõí. ÄéÜöïñåò ó÷ïëÝò õðÜñ÷ïõí ó÷åôéêÜ ìå ôçí ðñïôåñáéüôçôá ôùí áããåßùí ðïõ îåêéíÜìå íá áíôéìåôùðßóïõìå. H ÒãáëëéêÞ ó÷ïëÞÓ îåêéíÜ áðü åðÜíù ðñïò ôá êÜôù ìå óêëçñïèåñáðåßá áñ÷éêÜ óôéò öëÝâåò ðïõ ôñïöïäïôïýí ôéò åõñõáããåßåò, êáé ôÝëïò óôá öëåâßäéá ðïõ áðïìÝíïõí. H ìÝèïäïò áõôÞ åßíáé ãñÞãïñç ìå áðïôåëÝóìáôá ðïõ äéáñêïýí ðåñéóóüôåñï, êáèþò êáé ìå ëéãüôåñåò õðïôñïðÝò.
¼ìùò ôá áðïôåëÝóìáôá äåí åßíáé Üìåóá êáé ðñÝðåé ï/ç áóèåíÞò íá ôï ãíùñßæåé åê ôùí ðñïôÝñùí ãéá íá áðïöýãåé ôçí åóöáëìÝíç áðïãïÞôåõóç êáé ôç äéáêïðÞ ôçò áãùãÞò. H åëâåôéêÞ êáé ç ãåñìáíéêÞ ó÷ïëÞ ðñïôéìïýí íá îåêéíïýí Òáðü êÜôù ðñïò ôá åðÜíùÓ. ÎåêéíÜ íá áíôéìåôùðßæåé ôá áããåßá ôï Ýíá ìåôÜ ôï Üëëï, îåêéíþíôáò áðü áõôÜ ìå ìéêñüôåñç äéÜìåôñï êáé óôç óõíÝ÷åéá ôá ìåãáëýôåñá. Eßíáé åõêïëüôåñç ôáêôéêÞ áðü ôçí ðñïçãïýìåíç ìå áðïôåëÝóìáôá èåáìáôéêÜ, üìùò åßíáé ÷ñïíïâüñá êáé áðáéôïýíôáé ðåñéóóüôåñåò óõíåäñßåò, Ý÷åé äå ðéï óõ÷íÜ õðïôñïðÝò. Káé ïé äýï ôå÷íéêÝò åßíáé áîéüëïãåò, üìùò åßíáé áðáñáßôçôï íá âñïýìå ôçí êáôåýèõíóç ôçò ñïÞò ôïõ áßìáôïò óôïõò ìéêñïêéñóïýò êáé óôéò åõñõáããåßåò (áðü ðïõ Ýñ÷åôáé êáé ðñïò ôá ðïõ ðçãáßíåé). Óôç óõíÝ÷åéá, ðñþôá áíôéìåôùðßæïíôáé ôá áããåßá ðïõ áðÜãïõí áßìá, ôá ïðïßá êáé åîáöáíßæïíôáé êáé ðÜíôá öñïíôßæïõìå íá äéáôçñÞóïõìå ôïõò äñüìïõò ðáñï÷Ýôåõóçò, ãéáôß èá ðáãéäåýáìå ìéá ìåãÜëç ðïóüôçôá áßìáôïò ìå ìåãÜëï áéóèçôéêü ðñüâëçìá. Óôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ äéáêëáäßæïíôáé óáí äÝíôñï åßíáé êáëýôåñá íá ôá áíôéìåôùðßæïõìå ü÷é üëá óôç óåéñÜ, ãéáôß ìå êÜðïéá åðéêïéíùíßá ðïõ ôõ÷üí Ý÷ïõí (åíäïäåñìéêÞ), ðïõ äåí äéáêñßíåôáé èá ìðïñïýóå íá öïñôùèåß óå êÜðïéï áããåßï ìåãÜëç ðïóüôçôá öáñìÜêïõ. Óôá áóôåñïåéäÞ áñêåß íá åã÷ýóïõìå óôï ôñïöïäïôéêü áããåßï ãéá åêðëçêôéêü áðïôÝëåóìá.

Tå÷íéêÞ
Må ôïí áóèåíÞ îáðëùìÝíï êáé ôï äÝñìá êáèáñéóìÝíï (êáôÜ ðñïôßìçóç ìå áéèõëéêÞ áëêïüëç, ç ïðïßá áõîÜíåé ôç äéáðåñáôüôçôá ôïõ äÝñìáôïò êáé ôá ìéêñÜ áããåßá ãßíïíôáé ðéï åìöáíÞ) åðéëÝãïõìå ôï áããåßï ðïõ èá åã÷ýóïõìå ôï óêëçñõíôéêü. Xñçóéìïðïéïýìå óýñéããåò ìéáò ÷ñÞóçò Þ áðü ãõáëß, ÒéíóïõëßíçòÓ êáôÜ ðñïôßìçóç ôïõ 1cc, ìå ëåðôÞ âåëüíá (ìÞêïò 4 Ýùò 15mm) êáé äéáìÝôñïõ ðïõ ðïéêßëëåé áðü 25 Ýùò 30G áíÜëïãá ìå ôç äéÜìåôñï ôïõ áããåßïõ, ôçí ðõêíüôçôá ôïõ óêëçñõíôéêïý êáé ôéò óõíÞèåéåò ôïõ éáôñïý. O éáôñüò åðéëÝãåé ôçí ïõóßá ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéÞóåé áíÜëïãá ìå ôá ëå÷èÝíôá óå ðñïçãïýìåíç åíüôçôá.
H ôå÷íéêÞ Ýã÷õóçò åßíáé ßäéá áíåîÜñôçôá áðü ôçí ïõóßá ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèåß (åéêüíåò 3,4,5): øÜ÷íïõìå ôï áããåßï êáé åéóÜãïõìå ôç âåëüíá óôïí áõëü ôïõ áããåßïõ êñáôþíôáò ôç óýñéããá ðáñÜëëçëá ìå ôï äÝñìá. Ãéá íá áðïöýãïõìå åã÷ýóåéò Ýîù áðü ôá áããåßá, êáëü åßíáé íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå ôçí ìÝèïäï Òair blockÓ (G. Bassi, G. Genovese), ðïõ óõíßóôáôáé óôï íá áöÞóïõìå ìéá åëÜ÷éóôç ðïóüôçôá áÝñá óôïí êþíï ôçò óýñéããáò þóôå, åÜí ç âåëüíá äåí åéóÝëèåé óôï åóùôåñéêü ôïõ áããåßïõ, ç Ýîïäïò ôïõ áÝñá èá äçìéïõñãÞóåé Ýíáí ìéêñü ðïìöü êÜôù áðü ôï äÝñìá. ¼ôáí âåâáéùèïýìå üôé åßìáóôå óôïí áõëü ôïõ áããåßïõ êÜíïõìå ôçí Ýã÷õóç: EÜí ç Ýã÷õóç ãßíåé óùóôÜ, ôï áããåßï ÷Üíåé ôï ÷ñþìá ôïõ, äéüôé ðåñíÜåé êáôÕ áñ÷Üò ï áÝñáò êáé óôç óõíÝ÷åéá ôï öÜñìáêï ðïõ ùèåß ôï áßìá êáé ðëÝíåé êáôÜ êÜðïéï ôñüðï ôï áããåßï, ðñïîåíþíôáò Ýôóé ôç âëÜâç óôï åíäïèÞëéï. Ðñïóï÷Þ ÷ñåéÜæåôáé ç éãíõáêÞ êïéëüôçôá, ç ðåñéï÷Þ ãýñù áðü ôá óöõñÜ êáé ç ñÜ÷ç ôïõ Üêñïõ ðïäüò: ëüãù ôçò ìåãÜëçò áããåßùóçò êÜôù áðü ôï äÝñìá, åßíáé ìåãÜëïò ï êßíäõíïò íá åã÷ýóïõìå ôï óêëçñõíôéêü óå ìéêñï-áñôçñéüëéá ðïõ õðÜñ÷ïõí åðéöáíåéáêÜ, ìå áðïôÝëåóìá ìéá éó÷áéìéêÞ íÝêñùóç. Ãéá ðïëëïýò óõããñáöåßò ìßá óùóôÞ èåñáðåßá åõñõáããåéþí ìå óêëçñõíôéêÜ óõìðëçñþíåôáé ìå Üìåóç ðßåóç, þóôå íá äéåõêïëýíïõìå ôçí ðáñáôåôáìÝíç åðáöÞ ôïõ óêëçñõíôéêïý êáé ôïõ åíäïèçëßïõ, ìåéþíïõìå äå êáé ôïí êßíäõíï ôçò óõëëïãÞò ðïóïôÞôùí áßìáôïò ìÝóá óôá áããåßá. H ðßåóç ãßíåôáé Üìåóá ìç÷áíéêÜ ìå ôï ÷Ýñé êÜðïéïõ óõíåñãÜôç êáé óôç óõíÝ÷åéá èÝôïíôáò âáìâÜêé óå ó÷Þìá êõëéíäñéêü. Ãéá ôçí åëáóôéêÞ ðßåóç ìåôÜ ôç óõíåäñßá, äåí õðÜñ÷åé ïìïöùíßá êáôÜ ðüóï ÷ñåéÜæåôáé Þ ü÷é óôç èåñáðåßá ôïí åõñõáããåéþí. ÐÜíôùò, óêïðüò åßíáé íá äéáñêÝóåé ç óõññßêíùóç ôùí öëåâéêþí áããåßùí ðïõ Ýãéíå Ýã÷õóç óêëçñõíôéêïý ìÝ÷ñé ðëÞñïõò áðïöñÜîåùò ôïõ áõëïý, åíþ óõã÷ñüíùò åëáôôþíåôáé ç ðåñéáããåéáêÞ öëåãìïíÞ êáé ç ìåôáèñïìâùôéêÞ õðÝñ÷ñùóç. H ðåñßäåóç ðñÝðåé íá ãßíåôáé îåêéíþíôáò áðü ôï ðÝëìá, üðïõ ç ðßåóç ðñÝðåé íá åßíáé ìåãáëýôåñç êáé íá êáëýðôåé üëá ôá óçìåßá ôçò Ýã÷õóçò. ¼ôáí áöáéñåèåß ç ðåñßäåóç ìåôÜ áðü 6-12 þñåò, ï áóèåíÞò ðñÝðåé íá öïñÝóåé Ýíá åëáóôéêü êáëóüí, ìå ðßåóç ðïõ ðïéêßëëåé áðü 12 ìÝ÷ñé 21mmHg óôïí áóôñÜãáëï.
ÐñÝðåé íá áíáöÝñïõìå üôé ðïëëïß óõããñáöåßò äå èåùñïýí âáóéêÞ ôç äéáñêÞ åëáóôéêÞ ðßåóç. ¼ìùò üëïé èåùñïýí áíáãêáßï íá óõóôÞóïõí óôïõò áóèåíåßò íá ðåñðáôïýí ìåôÜ ôç óõíåäñßá ôçò óêëçñïèåñáðåßáò ãéá íá åëáôôùèåß ç öëåâéêÞ óôÜóç êáé íá ðñïëçöèïýí ïé èñïìâþóåéò. Káëü åßíáé íá ãßíåôáé ôïðéêÞ åöáñìïãÞ êÜðïéáò êñÝìáò-áëïéöÞò ìå ðáñÜãùãï çðáñßíçò ðïõ âïçèÜ óôç ãñÞãïñç áðïññüöçóç ôõ÷üí ìéêñïèñüìâùí Þ åê÷õìþóåùí.

EðéðëïêÝò
Äéáêñßíïíôáé óå Üìåóåò, áðþôåñåò, ôïðéêÝò Þ ãåíéêÝò.

EðéðëïêÝò ôïðéêÝò - Üìåóåò
- ¸ã÷õóç Ýîù áðü ôï áããåßï: ï áóèåíÞò áíáöÝñåé ðüíï. ÐáñïõóéÜæåôáé ïßäçìá êáé öëåãìïíÞ êÜôù áðü ôï äÝñìá, ôçò ïðïßáò ç âáñýôçôá åîáñôÜôáé áðü ôçí ðïóüôçôá, ôçí ðõêíüôçôá êáé ôçí ïõóßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé ìðïñåß íá öôÜóåé ìÝ÷ñé íÝêñùóç ìå ìåëëïíôéêü ó÷çìáôéóìü åó÷Üñáò. Èá ìðïñïýóå íá áðïöåõ÷èåß ìå ôçí ôå÷íéêÞ Òair blockÓ ðïõ ðåñéãñÜøáìå ðñïçãïõìÝíùò.
- MåãÜëç öëåãìïíþäçò áíôßäñáóç ôïõ áããåßïõ: ïöåßëåôáé óôç ÷ñÞóç ìåãÜëùí ðõêíïôÞôùí ìå ó÷çìáôéóìü ðçãìÜôùí ìÝóá óôá áããåßá.
- ¸ã÷õóç ìÝóá óå áñôçñßá: óðÜíéï åíäå÷üìåíï, ðïõ ïöåßëåôáé óå ëÜèïò ôïõ éáôñïý. Óõìâáßíåé ðåñéóóüôåñï óå èåñáðåßá ïñéóìÝíùí ðåñéï÷þí, üðùò éãíõáêÞ êïéëüôçôá, Ýîù êáé Ýóù ôïõ áóôñáãÜëïõ, ñÜ÷ç ôïõ ðïäüò. Eìöáíßæåôáé ìå Ýíôïíï ðüíï êáé ïîåßá éó÷áéìßá ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ áéìáôþíåôáé.

EðéðëïêÝò ôïðéêÝò - áðþôåñåò
- Eó÷Üñá: áðïôÝëåóìá Ýã÷õóçò óêëçñõíôéêïý Ýîù áðü ôï áããåßï - ðñïçãåßôáé íÝêñùóç
- AéìÜôùìá: åìöáíßæåôáé áñêåôÜ óõ÷íÜ, ïöåßëåôáé óå ìç åöáñìïãÞ êáôÜëëçëçò åëáóôéêÞò ðßåóçò. AðïññïöÜôáé óå óýíôïìï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá. ÓõíçèÝóôåñá óôï ìçñü.
- MåãÜëïò äåñìáôéêüò åñåèéóìüò ðïõ ïöåßëåôáé óå ìåãÜëç äüóç óêëçñõíôéêïý êáôÜ ôïõò èåñìïýò ìÞíåò (Üíïéîç-êáëïêáßñé).
- ÓõëëïãÞ áßìáôïò - ðÞãìáôïò ìÝóá óôï áããåßï: ïöåßëåôáé óå ìåãÜëç äüóç óêëçñõíôéêïý Þ óå óêëÞñõíóç ôçò öëÝâáò ðïõ áäåéÜæåé Þ åõñõáããåßáò. Eßíáé äõíáôüí íá áöáéñåèåß ôñõðþíôáò ôï áããåßï ìå ìéá âåëüíá Þ ìå ôçí Üêñç íõóôåñéïý no 11 êáé áöáéñþíôáò Ýðåéôá ôï áßìá Þ ôï ðÞãìá.
- EìöÜíéóç åõñõáããåéþí ìå åéêüíá äéáêëáäþóåùí ÒmattingÓ. Xáñáêôçñßæåôáé áðü åìöÜíéóç ëåðôþí êáé ðïëëþí åõñõáããåéþí êüêêéíïõ ÷ñþìáôïò, ïöåßëåôáé óå ìåãÜëç äüóç óêëçñõíôéêïý, óõ÷íüôåñá ôïõò æåóôïýò ìÞíåò. Yðï÷ùñåß ìüíç ôçò óõíÞèùò ìåôÜ áðü 2ìçíï.
- YðÝñ÷ñùóç: ïöåßëåôáé óôïí ôýðï ôïõ óêëçñõíôéêïý, óôçí ðõêíüôçôá êáé óå ìç êáôÜëëçëç ðßåóç. Eäþ åöáñìüæïíôáé üëåò ïé ìÝèïäïé áðï÷ñùìáôéóìïý: õäñïêéíüíç, ñåôéíïúêü ïîý, ÷çìéêü peeling ìå ôñé÷ëùñïîéêü ïîý, ãëõêïëéêü ïîý Þ ìéêñïáðüîåóç, pulse Laser, êñõïèåñáðåßá ìå õãñü Üæùôï ê.ëð. Tá áðïôåëÝóìáôá äåí åßíáé ðÜíôá êáëÜ.

EðéðëïêÝò Üìåóåò - ãåíéêÝò
- ËéðïèõìéêÜ öáéíüìåíá ðïõ ïöåßëïíôáé óôï ðíåõìïíïãáóôñéêü íåýñï.
- AëëåñãéêÞ áíôßäñáóç: äéáêïðÞ áëëçëåðßäñáóçò ôçò óêëçñõíôéêÞò èåñáðåßáò ìå ôç óõãêåêñéìÝíç ïõóßá. Tï áíáöõëáêôéêü óïê äå óõìâáßíåé óõ÷íÜ, áëëÜ åßíáé ðéèáíü.
- H åìöÜíéóç óõóöéãêôéêïý ðüíïõ ïðéóèïóôåñíéêÜ Þ ôï èÜìâïò ôçò üñáóçò êáôÜ ôçí Ýã÷õóç äçëþíåé ðùò ç air block ôå÷íéêÞ äåí åíäåßêíõôáé óôï óõãêåêñéìÝíï Üôïìï.

EðéðëïêÝò áðþôåñåò - ãåíéêÝò
- ÖëåâéêÞ èñüìâùóç åí ôù âÜèåé Þ ðíåõìïíéêÞ åìâïëÞ. Mðïñåß íá åìöáíéóôåß, áí êáé óðÜíéá, óôç èåñáðåßá ôùí ìåãÜëùí áããåßùí. Eßíáé ó÷åäüí áðßèáíï íá óõìâåß óå åõñõáããåßåò Þ óå öëÝâåò ìéêñÞò Þ ìåóáßáò äéáìÝôñïõ.
- Mç áíï÷Þ óôï öÜñìáêï ìå ðõñåôü, áéìáôïõñßá, äéáôáñá÷Ýò ôçò üñáóçò. ÐñÝðåé íá ãßíåé áëëáãÞ ôïõ öáñìÜêïõ Þ äéáêïðÞ ôçò èåñáðåßáò.

Aíôåíäåßîåéò èåñáðåßáò ìå óêëçñõíôéêÜ
1. KáñäéïðÜèåéåò
2. Bñïã÷éêü Üóèìá
3. ÐáèÞóåéò Þðáôïò
4. ÐáèÞóåéò íåöñþí
5. YðÝñôáóç
6. ÄéáâÞôçò (éíóïõëéíï-åîáñôþìåíïò)
7. ÐáèÞóåéò ðçêôéêüôçôáò áßìáôïò
8. Eõáéóèçóßá óôá óêëçñõíôéêÜ
9. Eãêõìïóýíç
10. Èçëáóìüò
11. ÐÜèçóç ìå ðõñåôü
12. Nåïðëáóßåò

Èåñáðåßá ìå Laser
¸÷ïõí äïêéìáóôåß ðïëëïß ôýðïé Lazer ãéá ôç èåñáðåßá ôùí åõñõáããåéþí, üðùò New long pulse Alexandrite, Neodymium Yag, CO2, Argom, KTP Lasers, Pumped-Pulsed, Dye Laser, êáé Light sources, ìå ìåãÜëç áðüêëéóç ìÞêïõò êýìáôïò êáé åíÝñãåéáò óå ðïéêéëßá åõñõáããåéþí, üëïé üìùò ïé åñåõíçôÝò óõãêëßíïõí ðùò ïé èåñáðåßåò áõôÝò åßíáé óõìðëçñùìáôéêÝò ôçò óêëçñïèåñáðåßáò êáé ü÷é ìïíïèåñáðåßá. EðéðëÝïí, êÜèå ôýðïò Ý÷åé åðéëåêôéêÞ äñÜóç óå ïñéóìÝíç äéáìÝôñïõ åýñïò áããåßùí.
ÓõìðåñáóìáôéêÜ, ç ìÝ÷ñé óÞìåñá èåñáðåßá ôùí åõñõáããåéþí ôùí êÜôù Üêñùí åßíáé ç óêëçñïèåñáðåßá ìüíç Þ óå óõíäõáóìü ìå Laser.

Summary
Telangiectasias. New treatment approaches
A. Braziotis, Z. Polizois
The term ÒtelangiectasiasÓ defines the small, visible, superficial vessels ended in the skin. They are more usual in the face and legs and their diameter vary from 0.1 to 1mm. Although, most patients consider it an aesthetic problem 20% of the incidents is accompanied by clinical symptoms as topic or dispersed pain, swelling, or burning, intensified by standing.
The leg telangiectasias is caused by a number of factors: Heredity, hormonal factors and pregnancy, natural or mechanical causes, etc. Diagnosis must be made by physical examination and with instru-ments, in order to separate telangiectasia caused by order circularory problems. Eco Doppler is very helpful. For the treatment the most important thing is to cope with its cause.
Sclerotherapy proceeds from largest to smallest vessels, 80-90% of vessels respond to a single sclerotherapy treatment.
Lasers and light sources should be considered prior to sclerotherapy in patients who do not tolerate sclerotherapy or who fail to respond to sclerotherapy.
This treatment supported with: Medication (Diosmine-Hesperidine micronised) and Compression stocking.

Béâëéïãñáößá
1. MðÜëáò Ð. ÐáèÞóåéò áããåßùí. 1983
2. Tazelaar DJ, Neumann HAM, DeRoos KP. Long cotton wool rolls as compression enhancers in macrosclerotherapy for varicose veins. Dermatol Surg 1999; 25:18-40.
3. Weiss RA, Weiss MA. Early clinical results with a multiple synchronized pulse 1064 nm laser for leg telangiectasias and reticular veins. Dermatol Surg 1999; 25:399-402.
4. McDaniel DH, Ash K, Lord J, Newman J, Adrian RM, Zukowski M. Laser therapy of spider leg veins: clinical evaluation of a new long pulsed Alexandrite Laser. Dermatol Surg 1999; 25:52-58.
5. Bernstein EF, Kornbluth S, Brown DB, Black J. Treatment of spider veins using a 10 millisecond pulse-duration frequency-doubled neodymium Yag Laser. Dermatol Surg 1999; 25:316-320.
6. Vamaki T, Nozaki M, Sasaki K. Acute massive pulmonary embolism following high ligation combined with compression sclerotherapy for varicose veins. Dermatol Surg 1999; 25:321-325.
7. Dover JS, Sadick NS, Goldman MP. The role of Lasers and light sources in treatment of leg veins. Dermatol Surg 1999; 25:328-336.
8. Avora MB, Stern RS, Arndt KA, Dover JS. Comparison of the 595 mm Long-Pulse (1.5msec) and ultralong-pulse (4 msec) lasers in the treatment of leg veins. Dermatol Surg 1999; 25:445-449.
9. Genovese G. 20th Congress of the International Society for Dermatologic Surgery - Workshop No 20, Athens, Hellas, September 1999.